Phương pháp kích thích buồng trứng trong điều trị hiếm muộn

Trong quá trình điều trị vô sinh, thành công hay thất bại trong các chu kỳ hỗ trợ sinh sản phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó, số lượng và chất lượng nang noãn chiếm vai trò rất quan trọng. Tỷ lệ thành công trong các chu kỳ điều trị sẽ tăng lên khi có kích thích buồng trứng. Trong quá trình điều trị vô sinh, phương pháp kích thích buồng trứng (hay tiêm kích trứng) đóng vai trò quan trọng trong các quy trình như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) hoặc bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI), nhằm gia tăng số lượng và chất lượng nang noãn mang đến tỷ lệ thành công cao trong các chu kỳ điều trị hiếm muộn. Cùng tìm hiểu cụ thể nhé!

1. Kích thích buồng trứng là gì?

Kích thích buồng trứng là việc sử dụng và phối hợp các thuốc kích trứng theo nhiều phác đồ điều trị khác nhau. Mục đích là để tạo được sự phát triển nang noãn tối ưu, gia tăng cơ hội có thai cho một chu kỳ điều trị.

Kích thích buồng trứng thường được chỉ định trong những trường hợp sau:

Vô sinh do rối loạn phóng noãn.
Thực hiện trong các chu kỳ bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI).
Thực hiện trong các chu kỳ thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).

1.1. Kích thích buồng trứng để bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI)

Phác đồ này thường chỉ định cho những bệnh nhân bị rối loạn phóng noãn. Kích thích buồng trứng trong IUI thường chỉ cần 1 hoặc 2 nang trưởng thành có thể phóng noãn để đạt được hiệu quả điều trị. Do đó, cần lựa chọn phác đồ kích thích buồng trứng phù hợp sao cho số nang noãn không quá nhiều để tránh những biến chứng có thể xảy ra.

Có nhiều phác đồ kích thích buồng trứng, đơn độc hoặc phối hợp nhiều loại thuốc kích trứng khác nhau trong cùng một chu kỳ bơm tinh trùng như:

Clomiphene citrate (CC).
Aromatase inhibitor (AI).
Phác đồ CC hay AI phối hợp với gonadotropin.
Phác đồ gonadotropin.
Phác đồ cực ngắn.
Phác đồ ngắn.
Phác đồ tăng liều dần.
Phác đồ giảm liều dần.

Hình ảnh minh họa thủ thuật phương pháp IUI

Hình ảnh minh họa thủ thuật phương pháp IUI

1.2. Kích thích buồng trứng để làm thụ tinh trong ống nghiệm (IVF)

Để một chu kỳ thụ tinh trong ống nghiệm đạt hiệu quả, số lượng nang noãn trưởng thành cần đạt được khi kích trứng là khoảng 10-15 nang.

Cụ thể, 2 phác đồ kích trứng thường được dùng trong IVF bao gồm:

Phác đồ “down-regulation”

Ưu điểm:

Các nang noãn phát triển đồng bộ
Giảm tối thiểu nồng độ LH nội sinh gây ảnh hưởng lên chất lượng nang noãn
Tránh sự xuất hiện đỉnh LH sớm và hiện tượng hoàng thể hóa sớm
Ngăn ngừa phóng noãn sớm
Chủ động trong việc chọn thời điểm tiêm hCG.

Nhược điểm:

Phác đồ điều trị kéo dài 4-5 tuần.
Bệnh nhân phải tiêm thuốc dài ngày.
Số ngày sử dụng FSH nhiều hơn, do đó, lượng gonadotropin ngoại sinh nhiều hơn, làm tăng chi phí điều trị.

Phác đồ Antagonist

Ưu điểm:

Kích thích buồng trứng sử dụng GnRHant giống với chu kỳ sinh lý tự nhiên hơn
Không có hiện tượng hình thành nang chức năng
Rút ngắn thời gian kích thích buồng trứng
Lượng thuốc và thời gian tiêm thuốc ít hơn so với phác đồ “down-regulation”
Tránh gần như hoàn toàn tình trạng quá kích buồng trứng.

Nhược điểm:

Sự phát triển các nang noãn có thể không đồng bộ.
Nguy cơ có đỉnh LH sớm có thể tăng.
Số lượng trứng thu được có khuynh hướng thấp hơn.

Vì nhiều ưu điểm và đặc biệt là tránh gần như hoàn toàn biến chứng quá kích buồng trứng, là một biến chứng nguy hiểm trong quá trình kích trứng, mà hiện nay, phác đồ Antagonist được áp dụng phổ biến hơn cả.

Ngoài ra, còn có nhiều hình thức kích thích buồng trứng mới như:

Kích thích buồng trứng kép (Double ovarian stimulation - DuoStim).
Kích thích buồng trứng ngẫu nhiên (Random start).
Progestin - primed ovarian stimulation.

Phác đồ Antagonist thường được lựa chọn trong kích thích buồng trứng

2. Kích thích buồng trứng có nguy hiểm không?

Kích trứng giúp nhiều nang trứng phát triển và nội tiết trong cơ thể cũng từ đó tăng cao rất nhiều lần. Việc này có thể dẫn đến tình trạng quá kích buồng trứng với các biểu hiện là:

Buồng trứng căng to.
Tiết dịch vào các khoang trong cơ thể như màng bụng, màng phổi, màng tim,...
Chướng bụng, đau bụng.
Khó thở.

Tuy nhiên, đa số các biểu hiện sẽ tự hết sau khoảng 7-10 ngày nếu được theo dõi chặt chẽ kết hợp ăn uống, sinh hoạt theo chỉ định của bác sĩ. Một số ít các trường hợp phải nhập viện do tổn thương đa cơ quan, thậm chí là nguy hiểm tính mạng nếu không tuân thủ điều trị.

3. Một số lưu ý sau khi kích thích buồng trứng

3.1. Về sinh hoạt

Sau khi tiêm kích trứng, bệnh nhân vẫn có thể sinh hoạt, đi làm bình thường. Tuy nhiên, cần lưu ý những điều sau đây:

Đi lại nhẹ nhàng, tránh làm việc nặng.
Không tập luyện thể dục thể thao quá sức.
Hạn chế quan hệ vợ chồng với tần suất cao.
Tránh hoạt động tình dục quá mạnh để giảm nguy cơ bị xoắn buồng trứng, vỡ nang buồng trứng.

3.2. Về chế độ ăn uống

Uống nhiều nước, cố gắng uống ít nhất 1.5 lít nước mỗi ngày.
Ăn cá, trứng, thịt bò, quả mọng, rau màu xanh đậm, uống sữa và các món từ đậu nành, các loại hạt, quả bơ… để tốt cho buồng trứng.
Lựa chọn thực phẩm sạch và được trồng tự nhiên, đúng mùa, không chất bảo quản, không thuốc trừ sâu… giúp cơ thể tránh những rủi ro bị tác động xấu bởi các hóa chất độc hại này.
Hạn chế tối đa việc sử dụng đồ uống chứa caffein, các loại đồ uống có cồn như rượu, bia, các loại nước ngọt có ga… gây ảnh hưởng xấu đến chất lượng trứng.

Đơn nguyên Hỗ trợ Sinh sản - Bệnh viện Phương Nam

Đơn nguyên Hỗ trợ Sinh sản - Bệnh viện Phương Nam quy tụ đội ngũ y bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm, sở hữu phòng lab IVF đạt chuẩn phòng sạch ISO 5 duy nhất tại Việt Nam, giúp đảm bảo môi trường nuôi cấy phôi tốt nhất cho khách hàng. Sử dụng công nghệ Timelapse để nuôi cấy phôi và trí tuệ nhân tạo (AI) để lựa chọn phôi và đánh giá chính xác khả năng làm tổ của phôi, nâng cao tỷ lệ thành công của điều trị hỗ trợ sinh sản. Hạnh phúc của IVF Phương Châu Sài Gòn là MONG ƯỚC GẦN HƠN trên hành trình đồng hành cùng khách hàng đi tìm tiếng cười trẻ thơ.

----------
BỆNH VIỆN PHƯƠNG NAM - THÀNH VIÊN TẬP ĐOÀN Y TẾ PHƯƠNG CHÂU
Tập đoàn bệnh viện sản nhi tư nhân hàng đầu Việt Nam cung cấp trải nghiệm xuất sắc với hệ sinh thái Sản - Phụ - Nhi - IVF - Đa Khoa toàn diện.