Viện Nhi khoa Hoa Kỳ khuyến cáo tất cả trẻ em 18 tháng tuổi cần khám sàng lọc phát triển chung và sàng lọc tự kỷ. Ba mẹ hãy bắt tay ngay vào việc quan sát con mình, đối chiếu với các cột mốc bé 18 tháng cần đạt được xem con có phát triển bình thường không. Bên cạnh đó, ba mẹ có thể áp dụng những cách kích thích trí óc và ngôn ngữ cho con để cùng con yêu phát triển toàn diện.
1. Bé 18 tháng sẽ làm được những gì?
Ở độ tuổi này, hầu hết các em bé đều có những biểu hiện như sau:
1.1. Các mốc phát triển về xã hội/cảm xúc
- Con cố tình di chuyển ra xa hơn nhưng vẫn nhìn theo để đảm bảo người lớn đang ở gần mình.
- Chỉ tay để chỉ cho ba mẹ thấy thứ gì đó thú vị.
- Giơ tay ra cho ba mẹ rửa.
- Cùng ba mẹ nhìn vào một vài trang trong cuốn sách.
- Giúp ba mẹ mặc quần áo cho con bằng cách luồn tay vào ống tay áo hoặc nhấc chân lên.
1.2. Các mốc phát triển về ngôn ngữ/giao tiếp
- Cố nói ba từ trở lên ngoài “mama” hoặc “papa”.
- Làm theo 1 hành động mà bạn nói, không cần bạn phải làm mẫu. Ví dụ: Đưa đồ chơi cho mẹ khi mẹ nói “Hãy đưa cho mẹ nào”.
1.3. Các mốc phát triển về nhận thức (học hỏi, tư duy, giải quyết vấn đề)
- Bắt chước người lớn làm việc nhà, như dùng chổi quét nhà.
- Chơi với đồ chơi một cách đơn giản, như đẩy ô tô đồ chơi.
1.4. Các mốc phát triển vận động/phát triển thể chất
- Tự đi mà không cần bám vào người khác hoặc đồ vật.
- Viết nguệch ngoạc.
- Uống bằng cốc không có nắp, đôi khi vẫn có thể bị đổ ra ngoài.
- Dùng ngón tay bốc đồ ăn.
- Cố gắng dùng thìa.
- Trèo lên và trèo xuống ghế mà không cần giúp.
Khi đưa bé 18 tháng đi khám sàng lọc, ba mẹ cũng nên chia sẻ thêm với bác sĩ Nhi khoa những điều quan trọng khác như: Những hoạt động con đã làm cùng người lớn, những điều con thích làm, biểu hiện nào của con khiến ba mẹ lo lắng, con có bị mất đi kỹ năng nào đã từng có hay không, con có phải trẻ sinh non hay có bệnh lý đặc biệt nào không.
2. Các ba mẹ đồng hành cùng bé 18 tháng tuổi
Định hướng hành vi cho bé 18 tháng tuổi
Trong những năm tháng này, ba mẹ là người gần gũi và có sợi dây tình cảm bền chặt nhất với con. Vì vậy, hãy dành thời gian để cùng bé trải qua khoảng thời gian chất lượng, giúp con học hỏi và phát triển não bộ.
- Khích lệ và chú ý hơn đến các hành vi mà bạn mong muốn con làm, đồng thời đừng tập trung vào những hành động bạn không mong muốn. Ví dụ: Khích lệ khi con có hành vi tốt như “Xem con cất đồ chơi gọn gàng chưa này”.
- Khuyến khích trẻ chơi trò giả vờ. Ví dụ: Đưa thìa cho bé để con đút đồ ăn cho thú nhồi bông của mình, sau đó luân phiên tới lượt bạn chơi trò chơi này.
- Giúp trẻ hiểu được cảm xúc của người khác và những cách phản ứng tích cực. Ví dụ: Khi trẻ thấy một trẻ khác buồn, hãy nói “Trông bạn ấy có vẻ buồn. Mẹ con mình cùng mang cho bạn ấy chú gấu teddy nhé”.
- Đặt những câu hỏi đơn giản để giúp trẻ suy nghĩ về mọi thứ xung quanh. Ví dụ: hãy hỏi trẻ “Kia là gì?”
- Cho trẻ dùng cốc không có nắp để uống và tập dùng thìa xúc ăn. Khi trẻ học ăn và uống, mọi thứ sẽ bày bừa nhưng rất vui!
- Đưa ra những lựa chọn đơn giản để con chọn giữa hai thứ. Ví dụ: khi mặc quần áo, hãy hỏi xem bé 18 tháng muốn mặc áo sơ mi màu đỏ hay xanh dương.
- Hình thành thói quen ăn và ngủ đều đặn. Ví dụ: Ngồi vào bàn cùng con khi con ăn, bất kể là bữa chính hay bữa phụ để con có thói quen ăn cùng gia đình.
- Hạn chế hoặc không cho bé 18 tháng xem tivi, máy tính bảng, điện thoại, v.v. để trò chuyện video với những người thân yêu. Như vậy, con được học hỏi thông qua trò chuyện, chơi đùa và tương tác với người khác. Người lớn trong nhà cũng nên hạn chế sử dụng thiết bị điện tử khi ở cạnh con để có thể phản ứng kịp thời với lời nói và hành động của con.
- Hỏi bác sĩ và/hoặc giáo viên của con xem con đã sẵn sàng để ba mẹ hướng dẫn đi vệ sinh chưa. Bởi vì, hầu hết trẻ nhỏ sẽ chỉ học được cách đi vệ sinh khi được 2 - 3 tuổi. Nếu con chưa sẵn sàng thì việc tập đi vệ sinh từ sớm có thể gây áp lực cho bé, khiến quá trình này mất nhiều thời gian hơn.
- Ba mẹ cần chuẩn bị sẵn sàng là trẻ sẽ cáu gắt. Đây là chuyện bình thường ở độ tuổi này và sẽ giảm dần khi em bé lớn lên. Bạn có thể ngó lơ để con tự bình tĩnh trở lại hoặc hướng sự chú ý của con vào một điều khác.
- Khi trò chuyện với con, hãy ngồi ở ngang tầm mắt bé. Điều này giúp bé “thấy” được biểu cảm ánh mặt và vẻ mặt đi kèm với lời nói cụ thể.
- Bắt đầu dạy trẻ tên các bộ phận cơ thể. Bạn vừa chỉ vào chúng vừa nói “Đây là mũi của cơn, đây là mũi của mẹ”.
Bé 18 tháng biết nói nhiều hơn và có nhiều hành động thuần thục hơn trước, nhưng vẫn cần ba mẹ ở bên. Hãy dành cho con những khoảng thời gian chất lượng và tạo ra nhiều kỉ niệm tuyệt vời, ba mẹ nhé!
Khoa Nhi - Sơ Sinh Bệnh viện Phương Nam
Khoa Nhi - Sơ Sinh Bệnh viện Phương Nam, nơi chăm sóc sức khỏe trẻ em đáng tin cậy ngay tại trung tâm quận 7.
Với đội ngũ chuyên môn Nhi khoa nhiều năm kinh nghiệm bao quát tất cả các lĩnh vực nhi khoa, Khoa Nhi - Sơ sinh Bệnh viện Phương Nam là lựa chọn chăm sóc sức khỏe cho bé thuận tiện và đáng tin cậy:
- Vị trí ngay trung tâm Khu đô thị Phú Mỹ Hưng, Quận 7
- Bệnh viện chuyên về Sản – Nhi – IVF có hệ thống phòng khám Nhi đa dạng và chuyên sâu cho trẻ từ sơ sinh đến 16 tuổi
- Dịch vụ khám ngoài giờ thuận tiện cho Quý phụ huynh
- Giờ hoạt động Phòng khám Nhi: T2 - T7, 7:30 – 19:30 và Tiêm chủng: T2 - T7, 7:30 – 16:30
- Hệ thống kiểm soát nhiễm khuẩn hiện đại hàng đầu đảm bảo sự an toàn của khách hàng, đặc biệt là trẻ nhỏ
Tại Bệnh viện Phương Nam, tại Khoa Nhi - Sơ sinh Bệnh viện Phương Nam, trẻ được tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe toàn diện theo từng mốc độ tuổi quan trọng suốt thời gian trưởng thành:
- 5 mốc độ tuổi quan trọng của trẻ cần được theo giám sát: Sơ sinh - Nhũ nhi (1 tuần tuổi - 12 tháng), Mầm non (12 tháng – 3 tuổi), Trẻ mẫu giáo (3 – 6 tuổi), Tuổi đi học (6 - 12 tuổi), và Tuổi vị thành niên (12 - 16 tuổi)
- Chương trình Nhi Khoa Phát Triển tiên phong tại Việt Nam
- Chương trình tầm soát, điều trị tiêu hoá cho trẻ em và nội soi tiêu hoá nhi
- Tầm soát, điều trị các vấn để về nội tiết và dậy thì sớm
- Chương trình tiêm chủng theo độ tuổi có bác sĩ Nhi tư vấn
- Chương trình tái khám và theo dõi dành riêng cho trẻ sinh non và trẻ sơ sinh nguy cơ cao
- Tầm soát và điều trị các vấn đề về dinh dưỡng trẻ em
----------
BỆNH VIỆN PHƯƠNG NAM - THÀNH VIÊN TẬP ĐOÀN Y TẾ PHƯƠNG CHÂU
Tập đoàn bệnh viện sản nhi tư nhân hàng đầu Việt Nam cung cấp trải nghiệm xuất sắc với hệ sinh thái Sản - Phụ - Nhi - IVF - Đa Khoa toàn diện.