Nhau bám thấp là tình trạng gì?
"Nhau bám thấp" (Placenta previa) đây là tình trạng bánh nhau bám ở phần thấp của tử cung, có thể che một phần hoặc che toàn bộ cổ tử cung. Khi thai lớn dần, đoạn dưới tử cung giãn ra, nhau dễ bị bong gây chảy máu âm đạo đột ngột, đỏ tươi, không đau bụng. Tình trạng này thường xảy ra ở ba tháng cuối thai kỳ.
Dấu hiệu cảnh báo mẹ bầu cần biết
Phần lớn trường hợp nhau bám thấp được phát hiện nhờ siêu âm thai định kỳ, vì nhiều mẹ bầu không có triệu chứng gì rõ rệt. Tuy nhiên, một số dấu hiệu cảnh báo thường gặp gồm:
- Ra huyết âm đạo bất ngờ
- Máu thường đỏ tươi, chảy thành đợt, không kèm đau bụng.
- Thường xảy ra ở tam cá nguyệt thứ ba (tháng thứ 7–9 của thai kỳ).
- Lượng máu có thể ít hoặc nhiều, và có thể tái phát nhiều lần.
- Tử cung mềm, không co cứng khi ra máu
Khác với dọa sảy hay nhau bong non (có đau bụng nhiều, tử cung co cứng), ở nhau bám thấp, ra máu thường không kèm đau bụng dữ dội.
Vị trí ngôi thai bất thường
Do nhau bám ở đoạn dưới tử cung, thai nhi khó xoay đầu xuống dưới, dễ gặp tình trạng ngôi mông hoặc ngôi ngang. Đây là dấu hiệu bác sĩ có thể phát hiện trong quá trình thăm khám.
Phát hiện qua siêu âm thai
Đây là cách chính xác và an toàn nhất để xác định nhau bám thấp, đồng thời theo dõi diễn tiến xem nhau có “di chuyển lên cao” theo sự phát triển của tử cung hay không.
Nguy cơ nếu không xử trí kịp thời
Nhau bám thấp không chỉ đơn thuần là một bất thường vị trí bám của bánh nhau, mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi:
- Ra huyết âm đạo tái phát ở 3 tháng cuối: Đây là dấu hiệu đặc trưng nhất. Máu thường đỏ tươi, chảy đột ngột, không kèm đau bụng. Tình trạng này có thể lặp đi lặp lại nhiều lần, lượng máu ngày càng nhiều, khiến mẹ bầu lo lắng, mệt mỏi và tăng nguy cơ thiếu máu trong thai kỳ.
- Nguy cơ băng huyết khi chuyển dạ: Do bánh nhau nằm ngay tại đoạn dưới tử cung – vị trí sẽ giãn mỏng ra khi cổ tử cung mở. Khi chuyển dạ, nhau có thể bong ra, gây chảy máu ồ ạt. Nếu không được xử trí kịp thời, băng huyết có thể đe dọa tính mạng sản phụ.
- Khó sinh ngả âm đạo – tăng khả năng phải mổ lấy thai: Khi nhau che phủ một phần hoặc toàn bộ cổ tử cung, thai nhi không thể đi qua đường sinh thường. Lúc này, sinh mổ gần như là lựa chọn bắt buộc để đảm bảo an toàn.
- Ngôi thai bất thường: Do nhau chiếm vị trí ở đoạn dưới tử cung, thai nhi khó xoay đầu xuống dưới để vào ngôi thuận. Điều này làm tăng nguy cơ thai ở ngôi mông, ngôi ngang, gây khó khăn trong quá trình sinh.
- Thai chậm phát triển trong tử cung: Trong một số trường hợp, nhau bám thấp có thể làm giảm lượng máu và dưỡng chất nuôi thai, dẫn đến tình trạng thai chậm phát triển trong tử cung.
- Ảnh hưởng tâm lý lên mẹ bầu: Việc ra máu nhiều lần, nguy cơ biến chứng cao và khả năng phải sinh mổ thường khiến mẹ bầu lo lắng, căng thẳng, ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần trong suốt thai kỳ.
Lời khuyên từ bác sĩ
Siêu âm thai định kỳ theo chỉ định của Bác sĩ là vô cùng quan trọng, đặc biệt ở ba tháng cuối thai kỳ.
Nếu được chẩn đoán nhau bám thấp, mẹ nên:
- Hạn chế vận động mạnh, tránh quan hệ trong thời gian này.
- Nghỉ ngơi, theo dõi chặt chẽ tại cơ sở y tế.
- Chuẩn bị tâm lý cho khả năng phải mổ lấy thai.
Lựa chọn bệnh viện có đầy đủ phương tiện và bác sĩ giàu kinh nghiệm để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé