Trong những năm gần đây, tỷ lệ mổ lấy thai gia tăng đáng kể do nhiều nguyên nhân. Nhiều mẹ bầu vẫn luôn trăn trở và thắc mắc, liệu đã mổ lấy thai trước đó rồi, lần này có thể sinh thường được không? Hãy cùng Phương Châu tìm hiểu về vấn đề này nhé!
Bài viết được cố vấn nội dung bởi BS. Trần Quốc Huy - Phó Trưởng khoa Cấp cứu Sản - Phòng sanh, Bệnh viện Quốc tế Phương Châu.
Mổ lấy thai là như thế nào?
Mổ lấy thai là một thủ thuật đưa bé ra ngoài qua phẫu thuật trên bụng người mẹ. Để thực hiện phẫu thuật này, mẹ sẽ được thực hiện vô cảm (gây tê tủy sống hoặc mê nội khí quản). Sau đó phẫu thuật viên sẽ rạch qua các lớp của thành bụng (da, mô mỡ dưới da, cân, cơ, phúc mạc) vào ổ bụng, sau đó bé sẽ được bắt ra ngoài qua vết rạch trên cơ tử cung. Cuối cùng các lớp này sẽ được may phục hồi.
Mổ lấy thai thường được chỉ định khi mẹ bầu không thể sinh ngả âm đạo hay cần phải bắt bé nhanh.
Các chỉ định của mổ lấy thai như: ngôi thai bất thường, thai to, nhau tiền đạo, nhau cài răng lược, suy thai trong chuyển dạ, chuyển dạ ngưng tiến triển.
Những con số đáng báo động về tỷ lệ mổ lấy thai
Theo thống kê của Bộ Y tế năm 2022, tỷ lệ sinh mổ chiếm 37% tổng số case sinh, có những cơ sở y tế chiếm đến 50 – 60%, con số này cao hơn nhiều so với khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) 10 – 15%.
Như thế nào là sinh thường và lợi ích của sinh thường?
Sinh thường là quá trình nhờ cơn gò tử cung, sự xóa mở cổ tử cung mà bé sẽ được đẩy dần qua ống sinh và ra ngoài, không cần phải can thiệp phẫu thuật.
Sinh thường có rất nhiều lợi ích: mẹ sẽ nhanh hồi phục sức khỏe, ít đau, thời gian nằm viện ngắn, giảm nguy cơ nhiễm trùng hậu sản. Đặc biệt, sinh thường rất tốt cho trẻ, trẻ đi qua ống sinh nên “thử thách” đầu tiên này sẽ giúp tống bớt dịch trong đường hô hấp của trẻ ra ngoài, con sẽ thở tốt hơn, giảm các nguy cơ suy hô hấp, chậm hấp thu dịch phổi và nhiễm trùng sơ sinh. Những gì theo “ tự nhiên” vẫn sẽ tốt hơn.
Trẻ sinh thường còn được tiếp xúc với hệ vi sinh vật từ đường âm đạo của người mẹ, qua đó giúp phát triển hệ miễn dịch và hệ tiêu hóa của trẻ. Trẻ sinh thường sẽ được bú sớm, da kề da với mẹ, qua đó tăng gắn kết tình cảm mẹ con
Lần đầu đã sinh mổ, lần này sinh thường được không?
Đối với mẹ bầu đã mổ lấy thai 01 lần, lần mang thai này hoàn toàn có thể theo dõi sinh ngã âm đạo, tuy nhiên cần phải đáp ứng nhiều điều kiện sau đây:
- Nguyên nhân mổ lần trước không tồn tại: nếu lần trước mổ lấy thai do khung chậu hẹp lần này chắc chắn sẽ phải mổ lấy thai
- Vết mổ cũ 01 lần và lành tốt: chỉ là vết mổ cũ 01 lần, vết mổ cũ ngang đoạn dưới tử cung, không có phẫu thuật bóc u xơ tử cung hay thai ngoài tử cung đoạn kẽ, không có nhiễm trùng vết mổ
- Vết mổ cũ > 18 tháng tính đến ngày chuyển dạ
- Ngôi thai thuận lợi (ngôi chỏm)
- Cân nặng thai < 3500 gram
- Cơ sở y tế phải có điều kiện sinh giúp, mổ lấy thai cấp cứu (Suy thai, vỡ tử cung)
Lợi ích của sinh thường sau mổ lấy thai là gì?
Sinh thường sau mổ lấy thai có thể mang đến nhiều lợi ích:
- Thai phụ không phải chịu một cuộc mổ và các nguy cơ phẫu thuật.
- Thời gian nằm viện ngắn, hồi phục sức khỏe nhan
- Giảm chi phí y tế
- Giảm nguy cơ nhiễm trùng và chảy máu
Các nguy cơ tiềm ẩn?
Nguy cơ đáng lo ngại nhất đó là vỡ tử cung, tuy tỉ lệ không cao (chiếm khoảng 1%) nhưng mẹ bầu cần phải hiểu rõ nguy cơ này trước khi sinh thường ở trường hợp có vết mổ cũ.
Lời khuyên của bác sĩ
- Tuân thủ tốt lịch khám thai để đảm bảo sức khỏe của mẹ và bé.
- Đối với những mẹ bầu mang thai lần đầu, chỉ nên mổ lấy thai khi có chỉ định y khoa, không mổ lấy thai chủ động để hạn chế những rủi ro và biến chứng lâu dài của vết mổ cũ
Các trường hợp mẹ bầu muốn theo dõi sinh thường khi có vết mổ cũ lấy thai cần trao đổi kỹ với bác sĩ, cân nhắc các lợi ích và tuân theo chỉ định của bác sĩ nếu có các diễn tiến bất lợi về sức khỏe của mẹ và con.