Mang thai là hành trình tuyệt diệu nhưng cũng đi kèm nhiều thay đổi về thể chất và tâm lý. Trong đó, giấc ngủ là một trong những yếu tố quan trọng nhất mà mẹ bầu cần chú ý. Không đơn thuần là nghỉ ngơi, giấc ngủ của mẹ còn ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển và sức khỏe của em bé trong bụng.
Bài viết được cố vấn nội dung bởi BS. Phan Thị Thanh Hằng, BS Sản phụ khoa, BVQT Phương Châu
Vì sao giấc ngủ lại quan trọng với mẹ bầu?
Trong thai kỳ, cơ thể người mẹ phải hoạt động nhiều hơn để nuôi dưỡng thai nhi, đồng thời cũng chịu nhiều thay đổi về hormone, trọng lượng và tâm trạng. Giấc ngủ chính là khoảng thời gian giúp cơ thể hồi phục, điều chỉnh hormone và duy trì các chức năng quan trọng.
Một giấc ngủ đủ và sâu sẽ giúp mẹ:
- Cân bằng cảm xúc, giảm lo âu
- Ổn định huyết áp và lượng đường trong máu
- Cải thiện hệ miễn dịch
- Hỗ trợ quá trình tuần hoàn máu đến nhau thai, giúp thai nhi hấp thu oxy và dưỡng chất tốt hơn
Ngược lại, nếu mẹ thiếu ngủ thường xuyên, cả mẹ và bé đều có thể gặp những nguy cơ không mong muốn.
Nguy cơ tiềm ẩn khi mẹ thiếu ngủ
Khi mẹ không ngủ đủ, không chỉ cơ thể mệt mỏi, thiếu tập trung mà còn có thể dẫn đến nhiều biến chứng trong thai kỳ, bao gồm:
- Tăng nguy cơ đái tháo đường thai kỳ: Một số nghiên cứu đã cho thấy, giấc ngủ kém chất lượng có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa glucose, khiến mẹ dễ bị đái tháo đường thai kỳ – một tình trạng nguy hiểm cho cả mẹ và bé nếu không được kiểm soát kịp thời.
- Nguy cơ tiền sản giật cao hơn: Tiền sản giật là biến chứng nghiêm trọng có thể dẫn đến sinh non, co giật hoặc nguy hiểm tính mạng. Mất ngủ và căng thẳng kéo dài được xem là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ này.
- Cơ thể mẹ suy nhược: Mất ngủ sẽ khiến cơ thể mẹ suy nhược, vì thế có thể khiến thời gian chuyển dạ kéo dài lâu hơn do mẹ không đủ sức để rặn, khiến cho tỷ lệ mẹ phải phẫu thuật lấy thai cao hơn nhất là với những mẹ có thời gian ngủ không quá 6h/ ngày.
- Mất tập trung, trí nhớ suy giảm, nguy cơ dẫn đến trầm cảm sau sinh.
- Đẩy nhanh lão hóa da, quầng thâm mắt khiến mẹ tự ti với vẻ bên ngoài.
- Thai nhi bị thiếu máu bẩm sinh: Khi mẹ mất ngủ triền miên, cơ thể không đủ điều kiện sản xuất hồng cầu hiệu quả, từ đó ảnh hưởng đến lượng oxy và máu truyền sang thai nhi. Bé sinh ra có thể bị thiếu máu bẩm sinh, chậm lớn hoặc còi cọc.
- Bé chậm phát triển thể chất và trí não: Thời điểm mẹ ngủ là lúc các hormone tăng trưởng hoạt động mạnh nhất – không chỉ giúp mẹ hồi phục mà còn hỗ trợ bé phát triển. Giấc ngủ ngắn, chập chờn hay gián đoạn liên tục sẽ khiến quá trình phát triển của bé không được tối ưu.
Làm sao để mẹ bầu ngủ ngon hơn?
Việc có một giấc ngủ ngon trong thai kỳ đôi khi không dễ dàng, đặc biệt là trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba khi bụng lớn dần lên. Tuy nhiên, mẹ có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ bằng một số thói quen sau:
- Điều chỉnh lại đồng hồ sinh học: bằng cách đi ngủ và thức dậy cùng một thời điểm mỗi ngày.
- Thư giãn trước khi ngủ: tránh những hoạt động nặng hay căng thẳng trước khi đi ngủ như tính toán sổ sách, sử dụng máy tính, xem phim hành động, tập thể dục nặng… Thay vào đó, mẹ có thể ngồi thiền, hít thở sâu, ngâm chân nước ấm, hay tập vài động tác thể dục nhẹ nhàng để cảm thấy dễ chịu hơn
- Tạo không gian phòng ngủ yên tĩnh, thoáng mát, gọn gàng với chăn mịn, gối êm sẽ giúp mẹ thư thái, giấc ngủ từ đó cũng đến dễ dàng hơn
- Tập các bài giãn cơ nhẹ nhàng trước khi đi ngủ
- Tư thế ngủ: Các chuyên gia cho rằng nằm nghiêng sang bên trái giúp tăng lưu lượng máu tới thai nhi. Khi nằm nghiêng, hãy kê một chiếc gối nhỏ bên dưới bụng, một chiếc gối khác giữa hai chân để bạn cảm thấy thoải mái hơn
Nếu mẹ đã áp dụng những cách trên mà vẫn gặp tình trạng mất ngủ kéo dài, nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được kiểm tra và tư vấn phương pháp phù hợp.
Lời khuyên từ bác sĩ Phương Châu
Tại Bệnh viện Quốc tế Phương Châu, các bác sĩ sản khoa luôn khuyến khích mẹ bầu lắng nghe cơ thể và không xem nhẹ những thay đổi dù nhỏ như mất ngủ, đau lưng, mệt mỏi... Vì mỗi dấu hiệu đều có thể là tín hiệu cảnh báo sớm cho sức khỏe của mẹ và bé.
Nếu mẹ đang gặp các vấn đề về giấc ngủ trong thai kỳ, đừng ngần ngại đăng ký tư vấn trực tuyến hoặc đặt lịch khám tại Phương Châu để được đồng hành và chăm sóc đúng cách từ đội ngũ chuyên môn.
Giấc ngủ của mẹ – sức khỏe của con không chỉ là một câu nói đơn thuần, mà còn là sự thật khoa học đã được kiểm chứng. Vì vậy, mẹ đừng quên chăm sóc giấc ngủ của mình mỗi ngày