Viêm túi thừa đại tràng là tình trạng viêm có hoặc không nhiễm trùng ở túi thừa. Đây là biến chứng thường gặp nhất của túi thừa đại tràng. Nguyên nhân gây túi thừa đại tràng đến từ nhiều yếu tố. Nếu không được phát hiện sớm, bệnh có thể dẫn đến viêm phúc mạc, thủng, lỗ rò, hoặc áp xe.
Bài viết được cố vấn nội dung bởi BS. Phan Nguyễn Bảo Huy, Trưởng Khoa khám bệnh Đa khoa, BVQT Phương Châu.
Viêm túi thừa đại tràng có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không điều trị sớm
Túi thừa đại tràng là gì?
Túi thừa đại tràng là một túi niêm mạc và dưới niêm mạc nhô ra giống như túi xuyên qua lớp cơ của đại tràng. Bệnh nhân có thể có một hoặc rất nhiều túi thừa. Túi thừa có thể xuất hiện bất kỳ vị trí nào trong khung đại tràng. Nhưng thường tập trung ở vùng mạnh tràng, đại tràng lên và đại tràng Sigma. Tỷ lệ mắc bệnh túi thừa tăng theo tuổi. Có khoảng 75% người > 80 tuổi mắc bệnh này.
Viêm túi thừa là biến chứng thường gặp nhất của bệnh túi thừa đại tràng. Viêm túi thừa cấp tính thường gặp ở nữ giới > 50 tuổi, ở nam giới < 50 tuổi. Bệnh viêm túi thừa được kiểm soát không phẫu thuật có thể tái phát nhiều lần do túi thừa tồn tại không được loại bỏ.
Nguyên nhân gây bệnh viêm túi thừa
Nguyên nhân của viêm túi thừa chưa được hiểu rõ và có thể khác nhau giữa các bệnh nhân. Trước đây, người ta đã nghĩ rằng viêm túi thừa xảy ra khi một lỗ thủng phát sinh trong túi thừa. Điều này dẫn đến việc giải phóng vi khuẩn đường ruột và gây viêm. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy ở một số bệnh nhân, viêm túi thừa cấp tính là do cytomegalovirus gây ra. Hoạt động nhân lên của vi-rút được phát hiện trong mô đại tràng ở hơn 2/3 số bệnh nhân.
Các yếu tố có thể thúc đẩy hình thành và tăng nguy cơ viêm túi thừa đại tràng bao gồm:
- Người có tiền sử hút thuốc, bệnh béo phì và thường xuyên ăn thịt đỏ.
- Sử dụng các thuốc chống viêm không steroid, aspirin, acetaminophen, corticosteroid và opioid.
Các nghiên cứu cũng cho thấy viêm túi thừa đại tràng không có liên quan đến các yếu tố như ăn các loại hạt, ngũ cốc... Việc ăn nhiều chất xơ và tăng cường hoạt động thể chất giúp ngăn ngừa sự hình thành và sự phát triển của viêm túi thừa.
Phân loại
Viêm túi thừa cấp tính có thể được phân loại là:
- Viêm túi thừa cấp tính không biến chứng: phổ biến nhất chiếm 75% đến 80%.
- Viêm túi thừa cấp tính có biến chứng: khi có áp xe, lỗ rò, tắc ruột, hoặc thủng ruột. Các biến chứng có thể phát triển sau khi thủng túi thừa bị viêm. Khoảng 15% số bệnh nhân viêm túi thừa cấp tính có biến chứng có áp xe quanh đại tràng hoặc áp xe trong mạc treo ruột.
Các triệu chứng của viêm túi thừa đại tràng
Triệu chứng thường gặp nhất của viêm túi thừa đại tràng là đau bụng. Bệnh nhân thường đau bụng ở góc phần tư dưới trái. Điểm đau có thể ở bên phải nếu tổn thương đại tràng phải. Đau có thể kèm theo buồn nôn, nôn, sốt, triệu chứng tiết niệu do kích ứng bàng quang.
Bệnh nhân bị tắc nghẽn ruột có biểu hiện buồn nôn, nôn và chướng bụng. Các đợt tái phát viêm túi thừa cấp tính biểu hiện tương tự như các đợt ban đầu. Các đợt này biểu hiện không nhất thiết sẽ nặng hơn các đợt trước đó.
Chẩn đoán viêm túi thừa đại tràng
Viêm túi thừa đại tràng có thể được chẩn đoán bằng chẩn đoán hình ảnh hoặc nội soi. Việc chẩn đoán bằng các phương pháp này giúp chẩn đoán biệt với các bệnh lý khác có những biểu hiện tương tự. Tùy vào tình trạng của bệnh nhân mà bác sĩ sẽ chỉ định một phương pháp phù hợp. Trong đó có 2 phương pháp thường được ưu tiên là:
- Chụp cắt lớp ổ bụng (CT-scan) có tiêm thuốc cản quang.
- Nội soi toàn bộ đại tràng sau khi qua giai đoạn cấp tính. Thời gian từ 1 - 3 tháng sau khi bệnh thuyên giảm.
Điều trị viêm túi thừa đại tràng
- Đối với mức độ nhẹ, bệnh nhân có thể nghỉ ngơi tại nhà. Nếu bệnh nhân dung nạp tốt thì chỉ cần cân bằng và thay đổi chế độ ăn uống lành mạnh.
- Đối với mức độ nặng, bệnh nhân cần phải nhập viên để điều trị.
Kháng sinh
Kháng sinh thường được dùng cho các trường hợp viêm túi thừa cấp tính có hoặc không biến chứng. Bệnh nhân không có triệu chứng hoặc viêm túi thừa sigma không triệu chứng có thể không cần điều trị bằng kháng sinh.
Dẫn lưu qua da hoặc dẫn lưu có dẫn hướng bằng siêu âm qua nội soi
Phương pháp này được áp dụng cho các trường hợp viêm túi thừa có biến chứng áp xe.
- Áp xe lớn, đường kính trên 3cm).
- Áp xe không giải quyết được bằng kháng sinh.
- Tình trạng ngày càng xấu đi trên lâm sàng.
Khi áp xe ở nhiều vị trí, không thể tiếp cận, hoặc không cải thiện bằng dẫn lưu đơn thuần cần can thiệp phẫu thuật.
Phẫu thuật
Phẫu thuật là cần thiết ngay lập tức cho những bệnh nhân bị thủng tự do hoặc khi nghi ngờ viêm phúc mạc do phân dựa trên khám lâm sàng hoặc chẩn đoán hình ảnh. Các chỉ định khác cho phẫu thuật bao gồm:
- Các triệu chứng nặng không đáp ứng với điều trị không phẫu thuật trong vòng 3 đến 5 ngày kèm theo đau tăng lên.
- Ấn đau nhiều hơn và sốt tăng lên.
Khoảng 15 đến 20% số người nhập viện bị viêm túi thừa cấp tính cần phẫu thuật sớm. Thông thường phần đại tràng bị tổn thương được cắt bỏ. Đầu tận có thể được nối ngay lập tức ở bệnh nhân khỏe mạnh mà không có thủng, áp xe, hoặc tình trạng viêm nặng. Những bệnh nhân khác được cắt đại tràng tạm thời kèm theo nối thông được thực hiện trong một cuộc phẫu thuật tiếp theo sau khi tình trạng viêm thuyên giảm và tình trạng toàn thân được cải thiện.
Điều trị viêm túi thừa đại tràng tại Trung tâm nội soi - Phẫu thuật nội soi tiêu hóa Phương Châu
Trung tâm Nội soi - Phẫu thuật nội soi tiêu hóa Phương Châu tiếp là địa chỉ tin cậy tiếp nhận khám, chẩn đoán và điều trị các bệnh lý ở đường tiêu hóa như viêm túi thừa đại tràng, viêm loét đại tràng xuất huyết, viêm loét dạ dày, tá tràng, điều trị ung thư sớm, hội chứng ruột kích thích… Trung tâm có sự kết hợp giữa chuyên khoa Nội - Ngoại – Nội soi tiêu hóa trong cùng một trung tâm nên có thể phối hợp chẩn đoán, điều trị nội khoa hoặc phẫu thuật cho bệnh nhân viêm túi thừa khi cần thiết. Trung tâm còn có đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng được đào tạo bài bản về chuyên môn, hệ thống trang thiết bị hiện đại giúp tầm soát và điều trị hiệu quả các bệnh lý ở đường tiêu hóa, gan, mật, tụy khác.
Quý khách hàng có thể đặt lịch khám bệnh TẠI ĐÂY hoặc gọi đến tổng đài 1900 545466 để được hỗ trợ thông tin.