Viêm đường tiết niệu không chỉ là chuyện tiểu buốt, tiểu rắt đơn thuần. Đằng sau cảm giác khó chịu mỗi lần đi vệ sinh có thể là dấu hiệu cảnh báo một căn bệnh âm thầm nhưng dễ gây biến chứng nếu chủ quan. Từ việc ảnh hưởng sinh hoạt hằng ngày đến nguy cơ tổn thương thận, nhiễm trùng lan rộng… căn bệnh này đang âm thầm gõ cửa nhiều người ở mọi lứa tuổi từ trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai cho đến người cao tuổi. Vậy viêm đường tiết niệu thật sự nguy hiểm đến đâu? Nhận biết sớm và điều trị thế nào cho đúng?
Bài viết được cố vấn nội dung bởi BS. Võ Anh Kiệt, chuyên khoa Ngoại niệu - Nam khoa, Bệnh Viện Quốc Tế Phương Châu.
Viêm đường tiết niệu là gì?
Viêm đường tiết niệu (UTI – Urinary Tract Infection) là tình trạng nhiễm trùng xảy ra tại bất kỳ phần nào trong hệ tiết niệu: thận, niệu quản, bàng quang hoặc niệu đạo. Trong đó, viêm bàng quang và viêm niệu đạo là hai dạng phổ biến nhất. Tác nhân chủ yếu gây ra viêm là vi khuẩn – đặc biệt là E. coli, vốn sinh sống trong ruột và có thể xâm nhập vào đường tiểu từ hậu môn. Ngoài ra, viêm còn có thể do nấm hoặc virus.
Những dấu hiệu thường gặp khi bị viêm đường tiết niệu
Triệu chứng có thể khác nhau tùy theo vị trí nhiễm trùng. Tuy nhiên, những dấu hiệu phổ biến bao gồm:
- Tiểu buốt, rát khi đi tiểu.
- Cảm giác mắc tiểu liên tục nhưng mỗi lần tiểu rất ít.
- Nước tiểu đục, có mùi hôi, đôi khi lẫn máu.
- Đau vùng bụng dưới hoặc lưng dưới.
- Sốt nhẹ, mệt mỏi, ớn lạnh (trong trường hợp nhiễm trùng lan lên thận).
Ở phụ nữ, do cấu tạo niệu đạo ngắn hơn nên nguy cơ bị viêm cao hơn nam giới. Tuy nhiên, nam giới trung niên và cao tuổi cũng không thể chủ quan.
Nguyên nhân gây bệnh
Vi khuẩn là nguyên nhân chủ yếu. Tuy nhiên, một số yếu tố làm tăng nguy cơ bao gồm:
- Vệ sinh không đúng cách, đặc biệt là sau khi đi vệ sinh.
- Nhịn tiểu thường xuyên.
- Quan hệ tình dục không an toàn.
- Thay đổi nội tiết tố ở phụ nữ mang thai hoặc mãn kinh.
- Dùng ống thông tiểu trong thời gian dài.
- Có bệnh nền như sỏi thận, tiểu đường, phì đại tuyến tiền liệt…
Những thói quen tưởng chừng vô hại lại là điều kiện lý tưởng để vi khuẩn sinh sôi và tấn công hệ tiết niệu.
Viêm đường tiết niệu có nguy hiểm không?
Nếu không điều trị đúng cách và kịp thời, viêm đường tiết niệu có thể gây ra các biến chứng như:
- Nhiễm trùng ngược dòng lên thận: Gây viêm thận – bể thận, thậm chí suy thận.
- Tái phát nhiều lần: Khiến đường tiết niệu tổn thương mãn tính.
- Nguy cơ nhiễm trùng máu: Một biến chứng nguy hiểm, có thể đe dọa tính mạng.
- Gây sinh non ở phụ nữ mang thai.
Vì vậy bạn không nên chủ quan với bất kỳ triệu chứng nào, dù là nhỏ nhất hoặc trì hoãn điều trị khi phát hiện bệnh.
Làm sao để chẩn đoán viêm đường tiết niệu?
Để chẩn đoán chính xác, bác sĩ có thể chỉ định:
- Xét nghiệm nước tiểu: Phát hiện sự hiện diện của bạch cầu, hồng cầu hoặc vi khuẩn.
- Cấy nước tiểu: Giúp xác định loại vi khuẩn và kháng sinh phù hợp.
- Siêu âm hoặc chụp CT: Trong trường hợp cần kiểm tra tổn thương sâu hoặc phát hiện dị dạng đường tiết niệu.
Việc chẩn đoán đúng là nền tảng cho điều trị hiệu quả, tránh tái phát hoặc kháng thuốc.
Phương pháp điều trị
Tùy theo mức độ và vị trí viêm, viêm đường tiết niệu được điều trị theo hướng:
- Dùng kháng sinh: Là phương pháp chính. Bác sĩ sẽ kê loại thuốc phù hợp dựa trên kết quả xét nghiệm.
- Tăng cường uống nước: Giúp làm loãng nước tiểu và đào thải vi khuẩn nhanh hơn.
- Giảm đau hạ sốt nếu cần: Để cải thiện triệu chứng trong giai đoạn đầu.
Tuyệt đối không tự ý mua kháng sinh điều trị tại nhà, tránh tình trạng kháng thuốc và khó điều trị về sau.
Phòng ngừa viêm đường tiết niệu từ thói quen đơn giản
Thực tế, viêm đường tiết niệu có thể phòng ngừa bằng những thói quen hàng ngày:
- Uống nhiều nước (ít nhất 1.5 – 2 lít mỗi ngày).
- Không nhịn tiểu quá lâu.
- Vệ sinh vùng kín đúng cách, đặc biệt sau khi đi vệ sinh và trước/sau quan hệ tình dục.
- Mặc quần lót cotton, thoáng mát, không bó sát.
- Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, bổ sung vitamin C tự nhiên từ trái cây.
Phòng bệnh bao giờ cũng đơn giản và ít tốn kém hơn điều trị bệnh.
Viêm đường tiết niệu ở trẻ em và người cao tuổi có gì khác?
Ở trẻ nhỏ, bệnh thường khó nhận biết vì trẻ chưa diễn đạt được cảm giác đau. Các dấu hiệu thường thấy là sốt kéo dài, biếng ăn, tiểu dầm hoặc quấy khóc khi tiểu.
Người cao tuổi đôi khi không có triệu chứng rõ ràng nhưng lại dễ nhiễm trùng hơn do hệ miễn dịch suy giảm, mắc nhiều bệnh nền. Vì vậy, khi có dấu hiệu bất thường, nên đưa đi khám sớm.
Khi nào cần đến bác sĩ?
Nếu bạn gặp các triệu chứng dưới đây, hãy đi khám ngay:
- Tiểu buốt, tiểu rắt kéo dài.
- Nước tiểu có máu hoặc mùi hôi nặng.
- Sốt, ớn lạnh, đau vùng hông lưng.
- Đã điều trị nhưng bệnh tái đi tái lại.
Điều trị đúng lúc là cách tốt nhất để nhanh khỏi bệnh và tránh biến chứng nguy hiểm.
Điều trị viêm đường tiết niệu tại BVQT Phương Châu
Tại Bệnh viện Quốc tế Phương Châu, các trường hợp viêm đường tiết niệu được tiếp cận bằng phác đồ cá nhân hóa. Tùy theo nguyên nhân, mức độ và tình trạng sức khỏe, người bệnh được chỉ định các cận lâm sàng cần thiết và điều trị theo chuẩn kiểm soát nhiễm khuẩn nghiêm ngặt. Bên cạnh điều trị nội khoa, bệnh viện còn chú trọng tư vấn dinh dưỡng, thay đổi lối sống và theo dõi sau điều trị nhằm ngăn ngừa tái phát.
Viêm đường tiết niệu là bệnh lý phổ biến nhưng không thể chủ quan. Việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách không chỉ giúp bạn nhanh chóng phục hồi mà còn bảo vệ sức khỏe lâu dài. Nếu bạn hoặc người thân có dấu hiệu nghi ngờ, đừng ngần ngại đến khám tại BVQT Phương Châu để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Bạn có thể đặt lịch hẹn khám TẠI ĐÂY. Hoặc để lại thông tin dưới phần bình luận để được hỗ trợ tư vấn.
