Giãn tĩnh mạch thừng tinh là một bệnh lý thường gặp nhưng ít được quan tâm đúng mức. Nhiều nam giới chỉ phát hiện khi đi khám hiếm muộn. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây suy giảm chất lượng tinh trùng và vô sinh ở nam giới. Hiểu rõ về bệnh sẽ giúp phát hiện sớm và điều trị hiệu quả, từ đó bảo vệ chức năng sinh sản. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về giãn tĩnh mạch thừng tinh: nguyên nhân, dấu hiệu, biến chứng và phương pháp điều trị.
Bài viết được cố vấn nội dung bởi BS. Võ Anh Kiệt, Khoa Ngoại, Bệnh viện Quốc tế Phương Châu.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh cần được phát hiện và điều trị sớm
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là gì?
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là tình trạng hệ thống tĩnh mạch nằm trong thừng tinh bị giãn và xoắn bất thường. Thừng tinh là cấu trúc chứa các mạch máu, dây thần kinh và ống dẫn tinh đi đến tinh hoàn. Bệnh thường xảy ra ở bên tinh hoàn trái do đặc điểm giải phẫu. Máu chảy ngược làm tĩnh mạch giãn ra, gây ứ đọng và tăng nhiệt vùng bìu. Tình trạng này ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình sinh tinh và khả năng sinh sản. Theo thống kê, có khoảng 15% nam giới mắc bệnh này. Ở những người vô sinh, tỷ lệ này tăng lên đến 40%.
Vì sao giãn tĩnh mạch thừng tinh gây vô sinh?
Khi máu ứ lại trong các tĩnh mạch thừng tinh, nhiệt độ ở tinh hoàn tăng cao. Tinh hoàn là nơi nhạy cảm với nhiệt độ, chỉ cần chênh lệch nhỏ đã ảnh hưởng đến việc sinh tinh. Điều này khiến tinh hoàn nhận ít oxy hơn, môi trường tại chỗ bị thay đổi. Hệ quả là:
- Giảm số lượng tinh trùng.
- Tinh trùng di động kém.
- Hình dạng tinh trùng bất thường.
- Làm tổn thương mô tinh hoàn.
- Gây teo tinh hoàn nếu kéo dài.
Những yếu tố trên khiến chất lượng tinh dịch giảm, từ đó gây vô sinh ở nam giới.
Phân loại
Bệnh được chia làm 3 mức độ dựa vào khả năng sờ hoặc nhìn thấy tĩnh mạch giãn:
- Độ 1 (nhẹ): Không nhìn thấy, chỉ phát hiện khi siêu âm Doppler.
- Độ 2 (trung bình): Có thể sờ thấy tĩnh mạch khi đứng.
- Độ 3 (nặng): Nhìn thấy rõ búi tĩnh mạch nổi như “bó giun”.
Dù ở mức độ nào thì bệnh cũng cần được theo dõi bởi bác sĩ chuyên khoa nam học.
Dấu hiệu nhận biết giãn tĩnh mạch thừng tinh
Phần lớn trường hợp bệnh nhân không có triệu chứng rõ ràng. Đây là lý do khiến bệnh bị bỏ qua trong thời gian dài. Một số dấu hiệu cảnh báo gồm:
- Cảm giác tức nặng vùng bìu, nhất là khi đứng lâu hoặc vận động.
- Tinh hoàn bên trái có vẻ thấp hơn bên phải.
- Sờ thấy khối mềm như búi giun trong bìu.
- Đau nhẹ âm ỉ vùng bẹn – bìu.
- Giảm ham muốn tình dục.
- Kết quả tinh dịch đồ bất thường khi kiểm tra khả năng sinh sản.
Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào kể trên, nên đi khám nam khoa càng sớm càng tốt.
Ai dễ bị giãn tĩnh mạch thừng tinh?
Giãn tĩnh mạch thừng tinh có thể gặp ở bất kỳ nam giới nào. Tuy nhiên, một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh, bao gồm:
- Người thường xuyên đứng lâu hoặc vận động mạnh.
- Người làm việc nặng, mang vác nhiều.
- Người có tiền sử vô sinh.
- Người bị suy van tĩnh mạch.
- Nam giới tuổi dậy thì.
Phát hiện bệnh sớm sẽ giúp ngăn ngừa những biến chứng lâu dài.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh có nguy hiểm không?
Dù bệnh không gây nguy hiểm ngay lập tức. Tuy nhiên, nếu không điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng:
- Giảm khả năng sinh tinh.
- Tinh hoàn teo nhỏ.
- Vô sinh nam.
- Ảnh hưởng tâm lý, chất lượng cuộc sống.
Do đó, việc theo dõi và điều trị đúng cách là rất quan trọng, đặc biệt ở nam giới có mong muốn sinh con.
Điều trị giãn tĩnh mạch thừng tinh như thế nào?
Điều trị nội khoa
Trong trường hợp nhẹ, không có triệu chứng và tinh dịch đồ bình thường, bác sĩ có thể chỉ định theo dõi định kỳ và thay đổi lối sống:
- Tránh đứng lâu, làm việc nặng.
- Mặc quần lót nâng đỡ bìu.
- Kiểm tra tinh dịch đồ định kỳ.
- Dùng thuốc giảm đau nếu cần.
Tuy nhiên, phương pháp này không giúp cải thiện chức năng sinh sản trong các trường hợp có tổn thương tinh hoàn.
Phẫu thuật thắt tĩnh mạch thừng tinh
Phẫu thuật là lựa chọn điều trị hiệu quả cho những trường hợp:
- Tinh dịch đồ bất thường.
- Có biểu hiện đau bìu kéo dài.
- Tinh hoàn teo nhỏ.
- Vợ chồng hiếm muộn không rõ nguyên nhân.
Hiện nay, phương pháp phổ biến là vi phẫu thắt tĩnh mạch thừng tinh qua đường bẹn. Kỹ thuật này ít xâm lấn, tỷ lệ thành công cao và phục hồi nhanh. Sau mổ, nhiều bệnh nhân ghi nhận sự cải thiện đáng kể về chất lượng tinh trùng chỉ sau vài tháng.
Khi nào nên đi khám?
Nam giới nên chủ động đi khám khi có:
- Cảm giác nặng bìu bất thường.
- Có khối mềm vùng bìu.
- Kết hôn trên 6 tháng nhưng chưa có con.
- Kết quả tinh dịch đồ bất thường.
- Tiền sử chấn thương tinh hoàn hoặc phẫu thuật vùng bẹn.
Tại các cơ sở y tế chuyên khoa, bạn sẽ được thăm khám lâm sàng và làm siêu âm Doppler để chẩn đoán.
Không nên trì hoãn điều trị
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là bệnh lý phổ biến và có thể điều trị hiệu quả nếu phát hiện sớm. Nhiều trường hợp vô sinh nam do căn bệnh này đã có con nhờ điều trị kịp thời. Nam giới trong độ tuổi sinh sản, đặc biệt là những người đang gặp khó khăn trong việc có con, nên chủ động khám sức khỏe sinh sản định kỳ. Việc khám nam khoa định kỳ, theo dõi tinh dịch đồ và điều trị đúng lúc sẽ giúp bảo vệ khả năng sinh sản.
Đừng để giãn tĩnh mạch thừng tinh âm thầm lấy đi cơ hội làm cha của bạn. Nếu bạn nghi ngờ mình đang gặp vấn đề sinh sản hoặc có dấu hiệu bất thường vùng bìu, hãy đến ngay phòng khám Ngoại niệu - Nam Khoa Phương Châu để được thăm khám và điều trị sớm. Hiện tại, Phương Châu có thể thực hiện vi phẫu thắt tĩnh mạch thừng tinh và thăm khám điều trị nhiều bệnh lý nam khoa, tiết niệu khác.
Quý khách hàng có thể đặt lịch hẹn khám TẠI ĐÂY hoặc gọi đến tổng đài 1900 545466 để được hỗ trợ tư vấn