Nội soi dạ dày có thể giúp phát hiện các bệnh lý gì?

Nội soi dạ dày là phương pháp tối ưu hiện nay để chẩn đoán bệnh lý đường tiêu hóa trên. Nội soi được thực hiện từ các máy nội soi hiện đại sẽ cho hình ảnh trực quan, sắc nét hơn. Từ đó, bác sĩ sẽ phát hiện những tổn thương có có phương pháp điều trị kịp thời. Trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu về những bệnh dạ dày phát hiện được qua nội soi.

Bài viết được cố vấn nội dung bởi BS. Phan Nguyễn Bảo Huy, Trưởng Khoa khám bệnh Đa khoa, Bệnh Viện Quốc Tế Phương Châu.

Nội soi dạ dày là phương pháp tối ưu giúp phát hiện và điều trị sớm các bệnh lý đường tiêu hóa trên

Nội soi dạ dày là gì?

Nội soi dạ dày là thủ thuật đưa ống soi mềm có gắn hệ thống camera vào bên trong đường tiêu hóa trên. Mục đích nhằm kiểm tra, quan sát niêm mạc thực quản, dạ dày, hành tá tràng - tá tràng. Đồng thời còn phát hiện các bệnh lý như viêm loét, polyp, chảy máu, nhiễm khuẩn H. pylori… Nội soi dạ dày là phương pháp phổ biến nhất hiện nay giúp tìm ra nguyên nhân, xác định mức độ bệnh và có thể thực hiện tầm soát ung thư sớm.

Khi nào cần thực hiện nội soi dạ dày?

Bệnh nhân sẽ được bác sĩ khám và chỉ định thực hiện nội soi khi có các triệu chứng như:

Đau vùng bụng trên, vùng thượng vị.
Nôn và buồn nôn, nôn ra máu.
Ợ chua, ợ hơi.
Đầy bụng, chướng bụng, khó tiêu.
Nóng rát, đau tức ngực.
Đi ngoài phân đen.
Thiếu máu, sụt cân không rõ nguyên nhân.

Một số trường hợp khác cần thực hiện nội soi dạ dày:

Nội soi lại để kiểm tra hiệu quả của đợt điều trị trước.
Nội soi dạ dày định kỳ. Đối với bệnh nhân viêm dạ dày mạn tính là khoảng 2 lần/năm. Nếu viêm ở mức độ nhẹ và trung bình nên thực hiện 3 lần/năm.
Người thường xuyên hút thuốc, uống rượu bia.
Người có tiền sử người thân trong gia đình từng mắc ung thư dạ dày.
Nội soi tầm soát sớm ung thư dạ dày - thực quản.

Nội soi dạ dày có thể giúp phát hiện các bệnh lý gì?

Dưới đây là những bệnh lý có thể phát hiện qua nội soi dạ dày:

Viêm dạ dày

Viêm dạ dày là một bệnh lý vô cùng phổ biến và gặp ở mọi lứa tuổi. Các triệu chứng thường gặp của viêm dạ dày bao gồm đau vùng thượng vị, ợ nóng, ợ chua... Viêm dạ dày có thể diễn tiến âm thầm, khó phát hiện và hay tái đi tái lại. Nội soi sẽ giúp chẩn đoán chính xác bệnh cũng như nguyên nhân gây viêm dạ dày. Từ đó bác sĩ sẽ có phương pháp điều trị phù hợp.

Loét dạ dày

Loét dạ dày là tình trạng niêm mạc dạ dày bị tổn thương. Bệnh có thể gây nhiều biến chứng như xuất huyết, thủng hoặc K hóa vô cùng nguy hiểm. Khi nội soi, bác sĩ có thể quan sát thấy rõ vị trí, độ sâu, độ lớn của ổ loét. Từ đó sẽ có chiến được điều trị phù hợp.

Nhiễm Helicobacter pylori

Nhiễm Helicobacter pylori (H.P) là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây nên viêm, loét dạ dày, thậm chí là ung thư. Hiện nay có nhiều phương pháp để xét nghiệm H.P. Tuy nhiên, nội soi dạ dày vẫn là phương pháp tối ưu được khuyến khích thực hiện.

Khi nội soi, bác sĩ có thể thực hiện sinh thiết mô làm mẫu thử hoặc nuôi cấy vi khuẩn trong trường hợp nhiễm H.P kháng thuốc hoặc tái phát. Trung tâm nội soi - Phẫu thuật nội soi tiêu hóa Phương Châu là một trong những đơn vị đầu tiên tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long có thể nuôi cấy và phân lập vi khuẩn H.P.

Polyp dạ dày

Polyp là khối tế bào tăng sinh và phát triển bất thường. Nó có thể xuất hiện bất kỳ vị trí nào của ống tiêu hóa. Polyp không hoàn toàn vô hại như bạn nghĩ. Vì theo thời gian, chúng có thể phát triển thành ung thư. Nội soi không chỉ giúp phát hiện mà còn có thể giúp tiên lượng polyp có nguy hại hay không. Với những hệ thống máy nội soi hiện đại như Olympus X1 tại Phương Châu, bác sĩ có thể phát hiện được những polyp có kích thước rất nhỏ, những polyp phẳng dễ bỏ sót và có thể loại bỏ chúng trong quá trình nội soi.

Trào ngược dạ dày thực quản

Trào ngược là dày thực quản là tình trạng dịch acid trong dạ dày trào ngược từng cơn hoặc liên tục lên vùng thực quản. Các triệu chứng của bệnh này thường thấy là ợ nóng, ợ chua, buồn nôn, khó thở, hôi miệng... Trào ngược dạ dày thực quản có thể gây các biến chứng như viêm, loét, hẹp thực quản, bệnh Barret thực quản, K hóa... Nội soi có thể giúp chẩn đoán chính xác được bệnh lý này.

Xuất huyết dạ dày

Khi vết loét tại thực quản quá sâu, tổn thương mạch máu tại dạ dày có thể gây chảy máu. Nếu không được can thiệp có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí tử vong. Nội soi có thể giúp phát hiện vị trí chảy máu và phân loại mức độ chảy máu (thang phân loại Forrest). Từ đó, bác sĩ sẽ có phương pháp can thiệp cầm máu hoặc xử trí phù hợp.

Phát hiện ung thư sớm

Hầu hết các tổn thương ở dạ dày như trên đều tiềm ẩn nguy cơ phát triển thành ung thư. Ung thư dạ dày nói chung hiện vẫn là loại ung thư có tỷ lệ tử vong tương đối cao. Tuy nhiên, nếu được phát hiện sớm, bệnh có thể điều trị khỏi triệt để mà không để lại nhiều di chứng như khi phát hiện muộn.

Với các hệ thống máy nội soi tiên tiến với khả năng phóng đại cao kèm nhuộm màu, bác sĩ có thể phát hiện được các tổn thương ung thư sớm (tiền ung thư). Ung thư sớm là giai đoạn ung thư chỉ mới phát triển ở lớp nông trên bề mặt niêm mạc và chưa xâm lấn vào các tổ chức dưới niêm mạc. Bác sĩ có thể áp dụng các kỹ thuật như cắt hớt dưới niêm mạc qua nội soi (ESD) để loại bỏ hoàn toàn tổn thương này.

Hiện tại, Trung tâm nội soi - Phẫu thuật nội soi tiêu hóa Phương Châu tự hào là đơn vị có thể thực hiện tầm soát và điều trị ung thư sớm ống tiêu hóa tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long.

Phát hiện các dị vật đường tiêu hóa

Bên cạnh chẩn đoán bệnh, nội soi còn có thể giúp phát hiện được các dị vật lạ xâm nhập. Ví dụ như dị vật lạ do vô tình nuốt phải, các loại giun, sán... Không phải dị vật nào cũng có thể tự đào thải ra ngoài qua đường tiêu hóa. Nội soi giúp bác sĩ phát hiện vị trí, đánh giá nguy cơ và có thể loại bỏ dị vật ra khỏi đường tiêu hóa, tránh gây những tai biến nguy hiểm cho bệnh nhân.

Cần chuẩn bị gì trước khi nội soi dạ dày?

Trước khi nội soi, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám, kiểm tra tiền sử bệnh và thuốc đang sử dụng. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu bệnh nhân thực hiện một số xét nghiệm bổ sung nếu cần thiết. Ngoài ra, bệnh nhân cần lưu ý:

Đối với phương pháp nội soi có gây mê

Cần có người thân đi cùng khi thực hiện thủ thuật.
Bác sĩ gây mê khám tiền mê trước khi nội soi để đảm bảo an toàn khi làm thủ thuật.

Chế độ ăn uống

Bệnh nhân cần nhịn ăn, uống ít nhất 6- 8 tiếng. Điều này giúp bác sĩ có thể quan sát rõ dạ dày, tránh bị trào ngược và sặc thức ăn.

Sử dụng thuốc

Không sử dụng các thuốc tráng bao tử như Phosphalugel, Gastropulgite, than hoạt… trước khi nội soi.
Cần thông báo cho bác sĩ khi bệnh nhân đang sử dụng các loại thuốc như kháng sinh, PPI, kháng đông, tiền sử dị ứng thuốc gây mê.

Trung tâm nội soi – Phẫu thuật nội soi tiêu hóa Phương Châu là mô hình trung tâm tiêu hóa đầu tiên tại Đồng bằng sông Cửu Long có sự kết hợp giữa Nội – Ngoại tiêu hóa trong cùng một trung tâm. Bên cạnh sở hữu đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng được đào tạo bài bản về chuyên môn, trung tâm còn trang bị hệ thống nội soi hiện đại nhất hiện nay Olympus EVIS X1 cho hình ảnh sắt nét với độ phân giải 4K, độ phóng đại trên 100 lần sẽ giúp phát hiện sớm những tổn thương ung thư ở kích thước nhỏ mà mắt thường khó phát hiện.