Cố vấn chuyên môn:
BS. Trần Quốc Huy, Phó Trưởng khoa Cấp cứu Sản Phòng sanh, BVQT Phương Châu
1. Thai máy là gì? Khi nào mẹ bắt đầu cảm nhận được?
Thai máy là những chuyển động của thai nhi trong bụng mẹ, bao gồm đá, đạp, quẫy, nhào lộn hoặc thậm chí là nấc cụt. Đây là một dấu hiệu quan trọng cho thấy bé đang phát triển khỏe mạnh.
· Mốc thời gian cảm nhận thai máy:
- Mẹ bầu lần đầu thường cảm nhận thai máy từ tuần 18 - 22.
- Nếu đã từng mang thai trước đó, mẹ có thể nhận biết sớm hơn từ tuần 16 - 18.
- Đến tuần 28, thai nhi cử động mạnh mẽ và rõ ràng hơn.
· Tần suất thai máy theo từng giai đoạn:
- Tuần 20 - 24: Bé bắt đầu có những chuyển động nhẹ nhàng, không đều.
- Tuần 25 - 28: Tần suất thai máy tăng lên, phản ứng rõ ràng với âm thanh, ánh sáng và thức ăn mẹ ăn vào.
- Tuần 28 - 36: Thai nhi vận động nhiều nhất, có thể đạp mạnh, lăn lộn liên tục.
- Sau tuần 36: Không gian trong bụng mẹ chật hơn, bé cử động ít nhưng vẫn đều đặn.

2. Thai nhi đạp nhiều có phải dấu hiệu bất thường?
Thai nhi đạp nhiều có thể là dấu hiệu bình thường hoặc bất thường, tùy vào nguyên nhân:
Thai nhi đạp nhiều là dấu hiệu tốt
- Bé đang khỏe mạnh, phản ứng với tiếng động, ánh sáng hoặc thực phẩm mẹ ăn.
- Sau khi mẹ ăn no hoặc uống nước lạnh, bé có thể đạp nhiều hơn do lượng đường trong máu tăng.
- Khi mẹ nằm nghiêng trái, máu lưu thông tốt hơn, bé cử động mạnh hơn.
Khi nào thai nhi đạp nhiều là dấu hiệu bất thường?
Nếu mẹ nhận thấy thai nhi đột ngột đạp mạnh, liên tục trong thời gian dài, kèm theo các dấu hiệu bất thường, cần lưu ý:
- Bé bị dây rốn quấn cổ: Việc quấn dây rốn có thể làm bé bị thiếu oxy, phản ứng bằng cách đạp mạnh để tự giải thoát.
- Bé bị thiếu oxy: Một số trường hợp, thai nhi cử động mạnh do bị căng thẳng, thiếu oxy, nguy cơ suy thai.
- Mẹ có vấn đề về sức khỏe: Nếu mẹ bị cao huyết áp, tiểu đường thai kỳ, tiền sản giật… thai nhi có thể cử động bất thường.
Mẹ cần làm gì?
- Theo dõi tần suất và cường độ thai máy trong 1 - 2 giờ.
- Nếu thai đạp quá mạnh, liên tục và kéo dài, mẹ cần đến bệnh viện kiểm tra ngay.
3. Thai nhi đạp ít có đáng lo ngại không?
Một số mẹ bầu lo lắng khi thấy bé cử động ít hơn bình thường. Tuy nhiên, điều này không phải lúc nào cũng nguy hiểm.
Khi nào thai nhi đạp ít là bình thường?
- Khi mẹ đang ngủ hoặc quá bận rộn, có thể không để ý đến cử động của bé.
- Nếu mẹ có chế độ ăn không tốt, mẹ thiếu năng lượng, bé có thể ít vận động do thiếu năng lượng.
- Sau tuần 36, bé ít đạp hơn do không gian tử cung chật chội.
- Các trường hợp đa ối hoặc thiểu ối mẹ sẽ khó cảm nhận được cử động thai hơn
Dấu hiệu cảnh báo khi thai nhi đạp ít
Thai nhi cử động ít hoặc không cử động trong nhiều giờ có thể là dấu hiệu nguy hiểm:
- Thiếu oxy thai nhi do dây rốn chèn ép hoặc nhau thai hoạt động kém.
- Suy thai nếu thai nhi có dấu hiệu lờ đờ, giảm cử động bất thường.
- Thai chết lưu nếu sau nhiều giờ không cảm nhận được thai máy.
Mẹ cần làm gì?
- Uống nước lạnh hoặc ăn nhẹ để kích thích bé.
- Nằm nghiêng trái, xoa bụng và tập trung lắng nghe thai máy.
- Nếu sau 1 giờ vẫn không thấy bé cử động, mẹ nên đến bệnh viện kiểm tra ngay.
4. Cách theo dõi thai máy đúng cách
Theo dõi thai máy là phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả giúp mẹ kiểm tra sức khỏe của thai nhi.
Cách đếm thai máy
- Mẹ chọn một khung giờ cố định trong ngày, thường là sáng sớm hoặc buổi tối khi bé cử động mạnh nhất.
- Ngồi hoặc nằm nghiêng trái, đặt tay lên bụng để cảm nhận rõ ràng.
- Đếm số lần bé cử động trong 2 giờ liên tục.
Chỉ số thai máy bình thường
Có nhiều cách đếm cử động thai, tuy nhiên để dễ dàng mẹ bầu có thể áp dụng phương pháp đếm này
- Từ tuần 28 - 36: Thai nhi nên cử động 10 lần trong 2 giờ.
- Sau tuần 36: Bé có thể ít cử động hơn, nhưng vẫn đạt tối thiểu 10 lần trong 2 giờ.
📌 Khi nào cần đi khám?
- Thai cử động dưới 10 lần trong 2 giờ.
- Không cảm nhận thai máy trong 1 giờ.
5. Những yếu tố ảnh hưởng đến thai máy
Có nhiều yếu tố có thể làm thay đổi tần suất thai máy, bao gồm:
- Tư thế của mẹ: Khi mẹ ngồi hoặc nằm nghiêng trái, bé dễ cử động hơn.
- Thực phẩm mẹ ăn: Đồ ngọt, lạnh hoặc có chứa caffeine có thể làm bé hoạt động nhiều hơn.
- Cảm xúc của mẹ: Khi mẹ căng thẳng, bé có thể cử động nhiều hoặc ít hơn bình thường.
- Thời gian trong ngày: Bé thường hoạt động mạnh vào buổi tối.
- Không gian tử cung: Giai đoạn cuối thai kỳ, bé có ít không gian để di chuyển nên cử động giảm dần.
6. Kết luận: Thai máy là cách bé "trò chuyện" với mẹ
Việc thai nhi đạp nhiều hay ít có thể phản ánh tình trạng sức khỏe của bé. Mẹ cần lắng nghe cơ thể và theo dõi thai máy đều đặn để đảm bảo bé phát triển tốt. Nếu nhận thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, đừng chần chừ mà hãy đi khám ngay!
📌 Lưu ý:
- Nếu bé cử động dưới 10 lần trong 2 giờ, hãy thử kích thích bé bằng cách ăn uống hoặc thay đổi tư thế.
- Nếu bé vẫn không có cử động thai trong 1 giờ, mẹ nên đến bệnh viện để kiểm tra.
Quý khách hàng có thể đặt lịch hẹn khám TẠI ĐÂY hoặc gọi đến tổng đài 1900 545466 để được hỗ trợ thông tin.