Bài viết được cố vấn chuyên môn bởi BS.CKI. Trương Hoàng Phúc - Phó Trưởng Khoa Nhi Sơ Sinh, BVQT Phương Châu
Cúm mùa là bệnh lý hô hấp phổ biến, đặc biệt dễ bùng phát vào thời điểm giao mùa. Đối với trẻ nhỏ, hệ miễn dịch còn non yếu khiến các bé dễ mắc bệnh và gặp phải nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện sớm. Vậy cúm mùa ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ như thế nào? Khi nào ba mẹ cần đưa bé đi khám? Hãy cùng tìm hiểu để bảo vệ con yêu trước căn bệnh này thông qua bài viết dưới đây.
1. Cúm mùa là gì?
Cúm mùa là bệnh nhiễm virus phổ biến do virus cúm (Influenza) gây ra. Bệnh lây lan nhanh qua đường hô hấp và dễ gây biến chứng, đặc biệt ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi hoặc có các bệnh lý mãn tính.
2. Triệu chứng của cúm mùa ở trẻ em
Trẻ bị cúm mùa thường xuất hiện các triệu chứng sau:
- Sốt cao (hơn 50 % sốt từ 39°C trở lên).
- Ho khan, ho có đờm.
- Đau họng.
- Nghẹt mũi, sổ mũi.
- Mệt mỏi, đau cơ, chán ăn
- Một số trường hợp có thể kèm theo buồn nôn, nôn, tiêu chảy
Các triệu chứng này có thể kéo dài từ 5-7 ngày và dễ nhầm lẫn với các bệnh hô hấp khác. Sau 1-2 tuần thường sẽ cải thiện, tuy nhiên ho có thể kéo dài lâu hơn, một số trường hợp vẫn còn cảm thấy mệt mỏi, suy nhược kéo dài 3-4 tuần.
3. Các chủng virus cúm mùa và mức độ nguy hiểm
Virus cúm mùa được chia thành 3 nhóm chính: cúm A, cúm B và cúm C, trong đó cúm A và cúm B là hai chủng gây bệnh phổ biến nhất ở người.
- Cúm A: Là chủng virus có khả năng biến đổi nhanh và gây ra các đại dịch lớn trên toàn cầu. Một số chủng cúm A nguy hiểm gồm H1N1, H3N2, H5N1, H7N9… Trong đó, H5N1 và H7N9 có thể lây từ gia cầm sang người và gây tỉ lệ tử vong cao.
- Cúm B: Chỉ lây từ người sang người, chủ yếu trong cộng đồng và thường chỉ gây dịch ở phạm vi nhỏ hơn so với cúm A. Tuy nhiên, cúm B vẫn có thể gây biến chứng nguy hiểm ở trẻ nhỏ, người già và những người có bệnh nền.
- Cúm C: Ít gặp hơn và thường chỉ gây triệu chứng nhẹ, không có nguy cơ gây dịch lớn như cúm A và cúm B.
4. Cúm mùa ảnh hưởng đến sức khỏe trẻ như thế nào?
a) Gây biến chứng nghiêm trọng
Trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi, có nguy cơ cao bị biến chứng của cúm mùa như:
- Viêm phổi, viêm thanh khí quản dẫn đến suy hô hấp.
- Viêm tai giữa, viêm xoang.
- Làm trầm trọng thêm các bệnh lý nền như hen phế quản, suy tim…
- Gây bội nhiễm thêm các vi trùng khác.
- Một số biến chứng ít gặp như viêm não, màng não, viêm cơ tim, suy đa cơ quan…
b) Ảnh hưởng đến sức khỏe và tâm lý
Cúm mùa kéo dài có thể gây suy nhược, kém tăng trưởng do trẻ chán ăn, mệt mỏi.
c) Lây lan nhanh trong gia đình và trường học
Virus cúm có thể lây lan nhanh giữa các thành viên trong gia đình, môi trường trường học và các nơi công cộng khác, gây gián đoạn sinh hoạt và học tập của trẻ.
5. Phòng ngừa cúm mùa cho trẻ như thế nào?
a) Tiêm vaccine ngừa cúm
- Tiêm vaccine cúm là cách hiệu quả nhất để giảm nguy cơ nhiễm bệnh và biến chứng nguy hiểm.
- Bé từ 6 tháng tuổi trở lên đã có thể tiêm vaccine cúm.
b) Vệ sinh cá nhân
- Dạy trẻ thường xuyên rửa tay với xà phòng.
- Che miệng khi ho, hắt hơi bằng khăn giấy hoặc khủy tay.
- Tránh chạm tay vào mắt, mũi.
- Đeo khẩu trang khi đến nơi đông người.
- Hạn chế dùng chung đồ dùng cá nhân.
c) Tăng cường sức đề kháng
- Nuôi con bằng sữa mẹ ít nhất 6 tháng và tiếp tục lâu nhất có thể
- Bổ sung dinh dưỡng, cho trẻ ăn đa dạng các thực phẩmđầy đủ.
- Khuyến khích trẻ vận động để nâng cao sức khỏe
6. Khi nào cần đưa trẻ đi khám bác sĩ?
Ba mẹ cần đưa bé đi khám ngay khi trẻ có dấu hiệu:
- Thở nhanh hoặc khó thở , xương sườn co vào mỗi lần thở (thở lõm ngực)
- Tím tái
- Đau ngực
- Đau cơ nghiêm trọng (trẻ từ chối đi bộ)
- Mất nước (không đi tiểu trong 8 giờ, khô miệng, không chảy nước mắt khi khóc)
- Bỏ ăn
- Lù đừ, không tỉnh táo hoặc không tương tác khi thức
- Co giật
- Sốt trên 40°C không kiểm soát được bằng thuốc hạ sốt
- Ở trẻ em dưới 12 tuần tuổi, bất kỳ cơn sốt nào
- Sốt hoặc ho cải thiện nhưng sau đó lại tái phát hoặc nặng hơn
- Tình trạng bệnh mãn tính của trẻ trở nên trầm trọng hơn
Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, cúm mùa có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Một số triệu chứng của bệnh đôi khi không rõ ràng, dễ bị nhầm lẫn với cảm cúm thông thường, khiến ba mẹ chủ quan không đưa bé đi khám sớm. Vì vậy, khi nhận thấy con có dấu hiệu bất thường, ba mẹ nên chủ động đưa trẻ đến cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.