Bệnh trĩ: Nguyên nhân, triệu chứng, phân loại và phương pháp điều trị

Bệnh trĩ là một trong những bệnh lý vùng hậu môn trực tràng phổ biến nhất hiện nay. Không chỉ gây khó chịu, bệnh trĩ còn ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống và tinh thần của người bệnh. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu tất tần tật về bệnh trĩ: nguyên nhân, cơ chế hình thành, triệu chứng, phân loại, biến chứng và các phương pháp điều trị hiện nay.

Bài viết được cố vấn nội dung chuyên môn bởi ThS. BS. Huỳnh Huy Cường, Trung tâm Nội soi – Phẫu thuật nội soi tiêu hóa Phương Châu.

Bệnh trĩ ngày nay vô cùng phổ biến và trở thành nỗi niềm khó nói của nhiều người

Bệnh trĩ là gì?

Bệnh trĩ xảy ra khi các đám rối tĩnh mạch vùng hậu môn bị giãn quá mức, tạo thành các búi trĩ. Theo thống kê, gần 5% dân số ở các nước tiên tiến mắc bệnh trĩ và khoảng 1/3 trong số này phải đi khám hoặc điều trị. Trong 1 triệu dân, có khoảng 13 người phải nhập viện vì bệnh này.

Đặc biệt, bệnh trĩ thường gặp ở người dân thành thị, có mức sống khá giả, độ tuổi từ 45 đến 65 tuổi. Bệnh có thể điều trị nội khoa, can thiệp thủ thuật, hoặc phẫu thuật tùy vào mức độ nặng và biến chứng.
Cơ chế bệnh sinh

Có nhiều giả thuyết giải thích cơ chế hình thành bệnh trĩ, trong đó phổ biến nhất là thuyết cơ học. Theo giả thuyết này, các dây chằng sợi cơ giữ các tĩnh mạch ở hậu môn dần thoái hóa và chùn nhão từ độ tuổi 20 trở đi. Khi kết hợp với áp lực ổ bụng tăng cao (do táo bón kéo dài, rối loạn tiêu hóa), các búi trĩ nội dần căng phồng và sa ra ngoài.

Một thuyết khác là thuyết huyết động học, tuy nhiên phức tạp và ít được nhắc đến trong lâm sàng hàng ngày.

Các yếu tố thuận lợi

Nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ, bao gồm:

Tư thế đứng lâu hoặc ngồi nhiều: Khi nằm áp lực tĩnh mạch trĩ là 25cm nước, khi đứng là 75cm nước nên trĩ gặp ở những người đứng lâu ngồi nhiều.
Táo bón: Rặn khi đi tiêu làm tăng áp lực hậu môn lên gấp 10 lần.
Bệnh lỵ hoặc tiêu chảy kéo dài: Người bệnh phải đi tiêu nhiều lần, phải rặn nhiều.
Tăng áp lực ổ bụng: Áp lực ổ bung tăng gây cản trở máu từ tĩnh mạch trở về, thường gặp ở người ho nhiều, suy tim, xơ gan, lao động nặng, thai kỳ, u vùng chậu.
U hậu môn trực tràng: U to chèn ép cản trở máu từ tĩnh mạch trở về (nhóm này được gọi là trĩ triệu chứng).
Nghề nghiệp: Người bán hàng, tài xế, thợ may, khuân vác, nông dân có nguy cơ cao.
Di truyền: Chưa có chứng minh rõ ràng nhưng trong gia đình có nhiều người mắc bệnh trĩ cũng dễ gặp.

Các yếu tố kích thích gây bệnh trĩ

Táo bón, tiêu chảy, suy tim, tăng áp lực tĩnh mạch cửa, ho hắt hơi, ói mửa.
Thai kỳ, bướu vùng chậu.
Ung thư trực tràng: Gây triệu chứng mót rặn làm dễ xuất hiện trĩ. Nên thấy bệnh nhân có trĩ phải soi đại trực tràng trước khi cắt trĩ.
Làm việc nặng, nhiễm trùng hậu môn.

Phân loại bệnh trĩ

Trĩ nội

Hình thành từ đám rối tĩnh mạch trĩ nội, nằm trên đường lược, phủ bởi niêm mạc màu hồng. Trĩ nội được chia thành 4 độ:

Độ 1: Búi trĩ nằm hoàn toàn trong ống hậu môn.
Độ 2: Bình thường thì búi trĩ nằm gọn trong ống hậu môn nhưng khi đi tiêu rặn thì búi trĩ thập thò ở ống hậu môn, đi tiêu xong đứng dậy thì búi trĩ tự thụt vào.
Độ 3: Búi trĩ sa ra ngoài mỗi khi đi tiêu, ngồi xổm, đi lại nhiều, làm việc nặng. Phải nằm nghỉ hay dùng tay ấn búi trĩ mới thụt vào.
Độ 4: Búi trĩ thường xuyên nằm ngoài ống hậu môn búi trĩ khá to thường liên kết với nhau tạo thành trĩ vòng.

Bệnh trĩ nội được phân loại thành 4 cấp độ

Trĩ ngoại

Trĩ ngoại hình thành do đám rối tĩnh mạch trĩ ngoại giãn quá mức. Trĩ ngoại có đặc điểm là xuất phát dưới đường lược, luôn nằm ngoài hậu môn, được phủ bởi da quanh hậu môn.

Trĩ hỗn hợp

Là sự kết hợp giữa trĩ nội và trĩ ngoại, có thể sa ra ngoài, gây khó chịu nhiều hơn.

Triệu chứng lâm sàng

Triệu chứng cơ năng

Chảy máu trực tràng: Máu đỏ tươi, dính phân hoặc chảy thành tia khi đi tiêu, thường gặp khi táo bón.
Sa búi trĩ: Là triệu chứng khiến người bệnh đi khám nhiều nhất.
Đau: Xảy ra khi có sa nghẹt, tắc mạch hoặc nứt hậu môn kèm theo.

Triệu chứng thực thể

Quan sát thấy da quanh hậu môn phồng (trĩ ngoại).
Nếu không thấy gì bên ngoài, có thể cần soi hậu môn để phát hiện trĩ nội.

Chẩn đoán và chẩn đoán phân biệt

Đa số trường hợp chỉ cần khám lâm sàng để chẩn đoán bệnh trĩ. Tuy nhiên, bác sĩ có thể chỉ định nội soi đại trực tràng để loại trừ các bệnh lý ác tính.

Phân biệt với các bệnh khác:

Tiêu máu: ung thư trực tràng, viêm đại tràng.
Đau hậu môn: nứt hậu môn, viêm ống hậu môn, áp-xe, ung thư.
Khối sa hậu môn: polyp, sa trực tràng.

Biến chứng của bệnh trĩ

Sa nghẹt: Búi trĩ sa ra ngoài, phù nề, không thể đẩy lên, dễ hoại tử, loét và nhiễm trùng, xảy ra đối với trĩ hỗn hợp sa vòng.
Chảy máu: Gây thiếu máu, ảnh hưởng đến sức khỏe.
Tắc mạch: Rất đau, không thể ngồi, sờ thấy cục máu đông, xảy ra đối với trĩ nội và trĩ ngoại, ở một hay nhiều nơi.

Phương pháp điều trị bệnh trĩ

Điều trị nội khoa

Áp dụng cho trĩ nhẹ hoặc giai đoạn đầu. Mục tiêu: giảm đau, chống phù nề, chống tắc mạch, kháng sinh khi cần.

Điều trị thủ thuật

Chích xơ búi trĩ: Thường cho trĩ độ 1 và 2.
Thắt búi trĩ bằng dây thun: Áp dụng cho trĩ độ 1, 2.

Điều trị phẫu thuật

Áp dụng khi các phương pháp khác không hiệu quả hoặc bệnh trĩ nặng.

Phẫu thuật Milligan Morgan: Kinh điển, sử dụng dao siêu âm hoặc dao đốt lưỡng cực.
Phẫu thuật Longo: Cắt khoanh niêm mạc, ít đau hơn.
Phẫu thuật khâu treo.
Cắt trĩ bằng laser: Giảm đau, thời gian hồi phục nhanh.

Điều trị bệnh trĩ có biến chứng

Trĩ tắc mạch: Rạch lấy cục máu đông.
Trĩ sa nghẹt: Giảm phù nề, kháng sinh, đẩy búi trĩ lên khi điều kiện cho phép.
Chảy máu nặng: Mổ cấp cứu hoặc nhét gạc cầm máu trước khi chuyển viện.

Bệnh trĩ không chỉ gây đau đớn, khó chịu mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không điều trị kịp thời. Việc hiểu rõ nguyên nhân, cơ chế hình thành, cách phòng ngừa và điều trị sẽ giúp người bệnh chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe.

Đừng để bệnh trĩ tiếp tục làm bạn mất ăn mất ngủ, sống trong khó chịu và bất tiện mỗi ngày. Vì đã có phẫu thuật trĩ không đau, an toàn mà không lo đau ví tại Phương Châu. Ưu đãi hấp dẫn dành cho khách hàng mua gói phẫu thuật trĩ:

Giảm 20% chi phí phòng nội trú lên đến 1.280.000 đồng (*)
Áp dụng đến 31/8/2025.

(*) Ưu đãi áp dụng khi có chỉ định phẫu thuật trĩ và không đi kèm gói sử dụng bảo lãnh viện phí.

5 lý do nên chọn phẫu thuật trĩ tại Phương Châu

Không đau hoặc rất ít đau, hồi phục nhanh.
Phòng khám kín đáo, riêng tư tuyệt đối.
Nhiều phương pháp điều trị hiện đại, phù hợp từng cấp độ bệnh.
Giảm nguy cơ tái phát, hạn chế biến chứng.
Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại, tiêu chuẩn quốc tế.

Gói phẫu thuật trĩ chỉ từ 17 triệu đồng có gì?

Được thăm khám và tư vấn chi tiết bởi bác sĩ chuyên khoa.
Phẫu thuật bằng các phương pháp tiên tiến (Longo, Milligan Morgan,...), hạn chế đau và nhanh hồi phục.
Chăm sóc hậu phẫu toàn diện, cá nhân hóa theo từng bệnh nhân.
Hỗ trợ thanh toán bảo hiểm y tế, bảo hiểm bảo lãnh.

Nếu bạn đang có triệu chứng nghi ngờ bệnh trĩ, hãy đi khám sớm để được tư vấn và điều trị phù hợp, tránh những biến chứng không mong muốn.

Quý khách hàng có thể đặt lịch hẹn khám TẠI ĐÂY. Hoặc gọi đến tổng đài 1900 54 54 66 để được hỗ trợ tư vấn thông tin.