Bệnh lý giao mùa: Vì sao dễ mắc và cách chủ động bảo vệ sức khỏe

Mỗi khi thời tiết chuyển mùa, đặc biệt là từ mùa nắng nóng sang mùa mưa, cơ thể con người thường trở nên dễ bị tổn thương hơn bao giờ hết. Đây là thời điểm mà các bệnh lý giao mùa có xu hướng gia tăng mạnh, ảnh hưởng đến mọi độ tuổi, từ trẻ nhỏ, người lớn đến người cao tuổi. Vậy vì sao giai đoạn chuyển mùa lại dễ sinh bệnh? Những bệnh thường gặp là gì? Và làm thế nào để bảo vệ sức khỏe hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Bài viết được cố vấn chuyên môn bởi BS. CKI. Lâm Thị Diểu, Trung tâm nội tiết, BVQT Phương Châu.

Mỗi khi thời tiết chuyển mùa là thời điểm mà các bệnh lý giao mùa có xu hướng gia tăng mạnh, ảnh hưởng đến mọi độ tuổi

Vì sao thời điểm giao mùa lại dễ sinh bệnh?

Thời tiết thay đổi đột ngột

Khi chuyển từ mùa nắng sang mùa mưa, sự thay đổi về nhiệt độ, độ ẩm và áp suất không khí khiến cơ thể khó thích nghi kịp. Sự chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm, xen kẽ những ngày nắng gắt với mưa dầm, khiến hệ miễn dịch bị suy giảm và tạo điều kiện cho virus, vi khuẩn dễ dàng tấn công.

Sức đề kháng giảm

Thời điểm giao mùa là lúc cơ thể phải tiêu hao nhiều năng lượng để điều hòa thân nhiệt và chống lại các yếu tố môi trường. Đối với những người có hệ miễn dịch yếu như trẻ nhỏ, người già hay người mắc bệnh mãn tính, đây chính là “giai đoạn vàng” cho các bệnh lý giao mùa phát triển.

Môi trường sống dễ ô nhiễm

Sự kết hợp giữa nắng, mưa và độ ẩm cao trong thời điểm giao mùa tạo điều kiện cho nấm mốc, vi khuẩn, muỗi và côn trùng sinh sôi. Đây là những tác nhân tiềm ẩn gây ra nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như sốt xuất huyết, tay chân miệng, viêm đường hô hấp…

Những đối tượng dễ mắc bệnh thời kỳ giao mùa

• Trẻ nhỏ: Đối với trẻ nhỏ đa số hệ miễn dịch chưa hoàn thiện sức đề kháng yếu, rất dễ bị nhiễm bệnh trong thời điểm giao mùa. Trẻ khi mắc bệnh dễ diễn biến nặng hơn người lớn.
• Người cao tuổi: Người cao tuổi thường có sẵn các bệnh lý mạn tính như bệnh lý hô hấp, đái tháo đường, tăng huyết áp, tim mạch, suy gan, suy thận làm hệ miễn dịch suy yếu. Do đó, bệnh gặp ở người cao tuổi thường nặng hơn người trẻ rất nhiều. Thay đổi thời tiết dễ làm khởi phát bệnh lý có sẵn ở người cao tuổi.
• Phụ nữ mang thai: Khi mắc bệnh trong 3 tháng đầu của thai nghén rất dễ bị dị tật cho thai nhi. Ngay cả khi mắc bệnh, thai phụ cũng thường ngại dùng thuốc vì sợ ảnh hưởng đến thai nhi, khiến bệnh kéo dài và cơ thể mệt mỏi. Vì vậy, việc phòng bệnh là ưu tiên hàng đầu với thai phụ.

Các bệnh lý giao mùa thường gặp

Các bệnh đường hô hấp

 Đây là nhóm bệnh phổ biến nhất khi giao mùa. Một số bệnh lý thường gặp:

• Cảm cúm, cảm lạnh: Gây ra bởi virus, dễ lây lan qua đường hô hấp.
• Viêm họng, viêm mũi dị ứng, viêm xoang: Xuất hiện do hít phải không khí lạnh, ẩm hoặc khói bụi.
• Viêm phế quản, viêm phổi: Nguy hiểm hơn nếu không điều trị kịp thời, nhất là ở trẻ em và người già.

Bệnh về da

• Nổi mẩn ngứa, viêm da dị ứng: Thay đổi độ ẩm và nhiệt độ khiến da dễ kích ứng.
• Nấm da, hắc lào, lang ben: Phát triển mạnh do thời tiết ẩm ướt và mồ hôi không thoát kịp.
• Mụn trứng cá: Tăng tiết bã nhờn khiến lỗ chân lông bị bít tắc.

Các bệnh về tiêu hóa

• Rối loạn tiêu hóa: Do thực phẩm dễ ôi thiu, người dân ăn uống ngoài đường nhiều hơn.
• Ngộ độc thực phẩm: Gặp ở mùa mưa khi vi khuẩn trong thực phẩm phát triển mạnh.

Sốt xuất huyết

Mùa mưa là thời điểm lý tưởng để muỗi vằn – trung gian truyền virus Dengue – sinh sôi. Trẻ em và người lớn đều có nguy cơ mắc sốt xuất huyết nếu không có biện pháp phòng chống muỗi hiệu quả.

Bệnh tay chân miệng

Bệnh thường bùng phát mạnh ở trẻ nhỏ vào mùa mưa do virus lây lan qua đường tiếp xúc. Trường học, nhà trẻ là nơi có nguy cơ lây nhiễm cao.

Các bệnh xương khớp

Thời tiết ẩm lạnh có thể khiến những người bị viêm khớp, thoái hóa khớp, thoát vị đĩa đệm cảm thấy đau nhức dữ dội hơn. Người lớn tuổi cần đặc biệt lưu ý.

Suy tim

Do thời tiết thay đổi quá đột ngột, cơ thể phải tìm cách thích ứng với sự biến đổi. Từ đó làm quá tải hệ thống tim mạch, gây hậu quả nghiêm trọng cho tim mạch.từ đó có thể làm quá tải hệ thống tim mạch, gây hậu quả nghiêm trọng cho tim mạch, đặc biệt là suy tim

Các bệnh về mắt

• Viêm kết mạc, đau mắt đỏ: Dễ lây lan trong môi trường ẩm và ô nhiễm.
• Khô mắt, mỏi mắt: Do thay đổi độ ẩm và sử dụng thiết bị điện tử nhiều hơn khi trời mưa.

Cách chủ động bảo vệ sức khỏe trong thời điểm giao mùa

Tăng cường hệ miễn dịch

• Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, bổ sung vitamin C, kẽm, sắt, đặc biệt là từ rau xanh, trái cây tươi.
• Ngủ đủ giấc, duy trì lối sống lành mạnh.
• Uống đủ nước để duy trì sự trao đổi chất và thanh lọc cơ thể.

Giữ vệ sinh cá nhân và môi trường

• Thường xuyên rửa tay với xà phòng sát khuẩn, nhất là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
• Vệ sinh sạch sẽ nơi ở, tránh ẩm mốc, loại bỏ nước đọng để phòng muỗi sinh sản.

Cẩn trọng trong ăn uống

• Ăn chín, uống sôi.
• Tránh các thực phẩm dễ ôi thiu, không rõ nguồn gốc.
• Hạn chế ăn hàng rong hoặc thức ăn chế biến sẵn để tránh ngộ độc.

Trang phục phù hợp với thời tiết

• Mặc quần áo thoáng mát, thấm hút mồ hôi vào ban ngày.
• Mang áo khoác, giữ ấm khi trời mưa hay về đêm.

Tiêm ngừa đầy đủ

Tiêm chủng là cách bảo vệ hiệu quả trước các bệnh lây nhiễm như cúm, viêm phổi, bạch hầu, ho gà… Đặc biệt cần chú ý tiêm đúng lịch ở trẻ nhỏ và người cao tuổi.

Một số lưu ý thêm trong thời điểm giao mùa

Khám sức khỏe định kỳ

Việc khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm các nguy cơ tiềm ẩn, điều trị sớm và giảm thiểu biến chứng của các bệnh lý giao mùa. Đặc biệt với người cao tuổi, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai hoặc người mắc bệnh nền, việc này càng quan trọng.

Theo dõi triệu chứng bất thường

Khi thấy các dấu hiệu như sốt cao kéo dài, ho nhiều, khó thở, tiêu chảy hoặc nổi mẩn toàn thân – cần đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Hạn chế tụ tập đông người

Trong thời gian giao mùa, nguy cơ lây lan bệnh qua đường hô hấp tăng cao. Cần hạn chế đến nơi đông người nếu không cần thiết và đeo khẩu trang khi ra ngoài.

Đừng để thời tiết đánh lừa cơ thể bạn

Giao mùa không chỉ là sự chuyển đổi của thiên nhiên mà còn là thử thách lớn đối với sức khỏe con người. Việc nhận biết sớm các bệnh lý giao mùa thường gặp và chủ động phòng tránh sẽ giúp bạn và gia đình vượt qua thời điểm này một cách an toàn và khỏe mạnh. Nếu bạn có các biểu hiện bất thường trong thời điểm giao mùa, đừng chủ quan. Hãy đến ngay Đa khoa Phương Châu để được kiểm tra, tư vấn và điều trị kịp thời nhé.