Trường hợp chị T.T.M, 42 tuổi, quê ở Cà Mau, đã sinh thường 2 lần. Chị M đã đặt vòng tránh thai TCu380A được 16 năm tại cơ sở y tế địa phương. Sáu năm trước, bệnh nhân đến cơ sở y tế địa phương để tháo vòng tránh thai do chuẩn bị kế hoạch sinh thêm con. Sau tháo, bác sĩ thông báo lấy được vòng tránh thai, chị M không còn thấy dây vòng nên yên tâm.
Tuy nhiên, cách đây 1 tháng, chị M bắt đầu có các dấu hiệu đau bụng âm ỉ vùng hạ vị phải, khí hư nhiều đục và có mùi hôi, kèm sốt. Chị M đến cơ sở Y tế địa phương, được chẩn đoán áp xe phần phụ phải và được nhập viện điều trị kháng sinh.

Qua siêu âm tử cung phần phụ, các bác sĩ phát hiện chị M có một dị vật nằm cạnh phần phụ phải. Lo lắng về tình trạng của mình, chị M và gia đình đã quyết định tìm đến Bệnh viện Quốc tế Phương Châu để được thăm khám và tư vấn rõ hơn về tình trạng bệnh. Qua thăm khám và thực hiện các cận lâm sàng cần thiết cho chẩn đoán, các bác sĩ ghi nhận:
-
Khám phụ khoa: âm đạo khí hư đục, mùi hôi, không thấy dây vòng, phần phụ phải ấn đau.
- Siêu âm tử cung phần phụ: phát hiện khối viêm kích thước 6x5 cm cạnh tử cung phải, nghi áp xe phần phụ, bên trong có vật cản âm nhỏ nghi dị vật.
- CT Scan vùng chậu: ghi nhận áp xe vòi trứng phải khả năng do dị vật hình que kích thước 3 x 30 mm.

Hình ảnh siêu âm: dị vật cản âm hình que nằm trong vòi trứng phải
(Nguồn: Bệnh viện Quốc tế Phương Châu)


Hình ảnh CT Scan: Cạnh phải tử cung có khối choán chỗ đậm độ không đồng nhất có hình ảnh dị vật hình que kích thước # 68x57x55 mm.
(Nguồn: Bệnh viện Quốc tế Phương Châu)
Chẩn đoán ban đầu: Áp xe phần phụ phải do dị vật.
Phẫu thuật thám sát và lấy dị vật
Bệnh nhân được phẫu thuật mở bụng thám sát và lấy dị vật. Phẫu thuật được thực hiện bởi Bác sĩ CKII. Lê Chí Công - Trưởng khoa Khám bệnh Bệnh viện Quốc tế Phương Châu. Trong cuộc mổ ghi nhận:
- Tử cung bình thường
- Ống dẫn trứng phải dính nhiều với mạc nối, xung quanh là tổ chức viêm và ít dịch mủ. 1/3 ngoài ống dẫn trứng sờ thấy dị vật bên trong.
- Tiến hành gỡ dính, cắt ống dẫn trứng phải lấy trọn dị vật, bơm rửa ổ bụng.
- Xẻ ống dẫn trứng phải, phát hiện có dị vật hình que kích thước # 2.5 cm, nghi que tăm.

Hình: dị vật cạnh hình que nằm trong vòi trứng phải
(nguồn: Bệnh viện Quốc tế Phương Châu)
Sau mổ, bệnh nhân hồi phục nhanh, không sốt, ăn uống tốt, siêu âm kiểm tra không còn dịch ổ bụng. Bệnh nhân xuất viện sau 4 ngày hậu phẫu.
Nhận định chuyên môn
Dị vật vùng chậu là tình huống hiếm gặp nhưng tiềm ẩn nhiều biến chứng nặng nề, đặc biệt khi dị vật là vật nhọn, dài, không vô trùng nếu không phát hiện sớm có thể gây hậu quả nghiêm trọng.
Dị vật còn sót lại trong ổ bụng có thể gây viêm dính, áp xe vùng chậu hoặc tổn thương cơ quan lân cận như vòi trứng, bàng quang, ruột.
Lời khuyên của bác sĩ Nguyễn Lê Hoàng Dung - Bác sĩ điều trị Bệnh viện Quốc tế Phương Châu:
- Nếu có biểu hiện đau bụng, sốt, ra huyết âm đạo hoặc khí hư bất thường, cần đi khám sớm, phát hiện sớm các biến chứng và điều trị kịp thời.
- Khi nghi ngờ vòng hoặc dị vật lạc chỗ, phẫu thuật là lựa chọn an toàn và hiệu quả để chẩn đoán và xử trí triệt để.