Trong 2–3 tháng gần đây, mẹ của bé gái 12 tuổi nhận thấy vùng cổ của con to bất thường. Bé không đau, không khó nuốt và vẫn sinh hoạt như thường, nhưng cảm xúc thì thay đổi đột ngột: dễ nổi nóng, dễ căng thẳng, phản ứng mạnh với những việc rất nhỏ trong 1 thời gian ngắn sau đó trở nên trầm lặng ít nói. Những dấu hiệu ngày một rõ ràng này khiến gia đình không thể chần chừ thêm và đưa bé đến Nhi khoa Phương Châu để kiểm tra.
Kết quả siêu âm và xét nghiệm máu cho thấy tình trạng báo động: tuyến giáp to, FT4 giảm rất sâu, TSH tăng vọt, anti-TPO tăng cao - dấu hiệu gợi ý bệnh viêm giáp tự miễn hashimota giai đoạn suy giáp, nếu không phát hiện kịp thời có thể gây ảnh hưởng lâu dài đến sự phát triển thể chất và cảm xúc của trẻ. Tình trạng suy giáp có thể khiến trẻ mệt mỏi kéo dài, giảm tập trung, tăng cân bất thường, học lực giảm và đặc biệt dễ bị nhầm thành thay đổi tính cách tuổi dậy thì.
Ngay trong buổi khám, bé được bác sĩ chỉ định bổ sung hormon tuyến giáp, nhằm ổn định cơ thể càng sớm càng tốt. Ở lần tái khám gần nhất, sức khỏe và cảm xúc của bé đã cải thiện rõ rệt, tinh thần ổn định hơn và các chỉ số xét nghiệm chức năng tuyến giáp về bình thường.
Từ trường hợp này, Nhi khoa Phương Châu gửi đến phụ huynh một cảnh báo quan trọng:
- Cổ to bất thường, dù không đau, không khó nuốt
- Tính khí thay đổi nhanh, dễ cáu gắt
- Ngủ nhiều, mệt mỏi, giảm tập trung
- Tăng cân không rõ nguyên nhân…
Tất cả những dấu hiệu này không nên xem nhẹ. Chúng có thể là tín hiệu sớm của rối loạn tuyến giáp ở trẻ, đặc biệt là viêm giáp tự miễn — bệnh lý âm thầm nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu được phát hiện kịp thời và đúng cách.
Khi thấy trẻ có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào kéo dài, phụ huynh cần đưa trẻ đi thăm khám ngay, tránh chờ đợi hoặc tự suy đoán, để bảo vệ an toàn cho sự phát triển toàn diện của con.
Tổng đài 1900 5454 66 sẵn sàng hỗ trợ quý gia đình những thông tin cần thiết
Nội dung giáo dục sức khỏe
Viêm giáp tự miễn Hashimoto: Khái niệm – Nguyên nhân – Triệu chứng
Bài viết được cố vấn nội dung bởi BS. CKI. Nguyễn Ngọc Vi Thư – Bác sĩ khám và điều trị khoa Nhi, BVQT Phương Châu
1. Viêm giáp tự miễn Hashimoto là gì?
Viêm giáp tự miễn Hashimoto (viêm tuyến giáp lympho mạn tính) là bệnh gây suy giáp mắc phải thường gặp nhất ở trẻ em.
Bệnh được mô tả từ năm 1912, đặc trưng bởi suy giáp từ từ, có hoặc không kèm bướu cổ.
Cơ chế bệnh sinh: phá hủy mô tuyến giáp qua trung gian miễn dịch, gây tổn thương tế bào biểu mô.
Mô bệnh học: thâm nhiễm lan tỏa lympho B, lympho T và phá hủy các nang tuyến giáp.
Tỷ lệ nữ mắc bệnh cao hơn nam (7:1–10:1), tăng theo tuổi (đỉnh 45–55 tuổi) và có thể kèm các bệnh tự miễn như đái tháo đường type 1, bệnh celiac,…
2. Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ
Yếu tố di truyền:
- Tăng tỷ lệ mắc ở người mang HLA-DR3
- Hội chứng Down, Turner
- Tỷ lệ mắc bệnh ở anh em cùng trứng: 30–60%
Yếu tố môi trường:
- Nhiễm trùng
- Stress
- Thừa iod
- Thuốc
- Chất phóng xạ
3. Trẻ viêm giáp Hashimoto có biểu hiện gì?
- Bướu cổ: thường gặp, không đau
- Triệu chứng suy giáp: mệt mỏi, tăng cân, yếu cơ, khô da tóc, ngủ nhiều, sợ lạnh, trầm cảm,…
- Triệu chứng cường giáp (giai đoạn đầu): sụt cân, hồi hộp, sợ nóng, run tay, lo lắng,… (kéo dài vài tuần – vài tháng)
4. Cận lâm sàng giúp chẩn đoán
- Kháng thể kháng giáp: anti-TPO, anti-Tg, kháng thể kháng Microsome
- Hormon tuyến giáp:
- Suy giáp: fT4 giảm, TSH tăng
- Suy giáp cận lâm sàng: TSH tăng <10 mUI/L, fT4 bình thường
- Cường giáp: fT4 tăng, TSH giảm
- Siêu âm tuyến giáp
- Xạ hình tuyến giáp
- Đo độ tập trung I131
- Sinh thiết chọc hút kim nhỏ
- Xét nghiệm tầm soát bệnh tự miễn khác
5. Tiêu chuẩn chẩn đoán theo Hiệp hội tuyến giáp Nhật Bản
Lâm sàng:
- Bướu giáp to lan tỏa
- Không có triệu chứng gợi ý bệnh lý tuyến giáp khác
Cận lâm sàng:
- Kháng thể microsome hoặc anti-TPO hoặc anti-Tg tăng
- Mô bệnh học có xâm nhập lympho
Lưu ý:
Có thể chẩn đoán dù không có triệu chứng nếu kháng thể tăng cao và hormon tuyến giáp bình thường.
Xem thêm về sự ảnh hưởng của bệnh viêm giáp tự miễn hashimoto tại đây [chèn link bài dưới]
Tài liệu tham khảo
(Uptodate, StatPearls, Bệnh viện Nhi Trung ương)